بررسی جایگاه روساختى فاعل در زبان فارسی برپایه شواهد روان زبان شناختی

پژوهش های انجام شده برای شناسایی جایگاه روساختی فاعل در جملات بینشان زبان فارسی به شکل گیری دو دیدگاه متفاوت در این مورد درمیان زبان شناسان ایرانی منجر شده اند. برخی از زبان شناسان همچون انوشه (1387)، درزی (1999، 1385، 1388)، تفکری رضایی (1389) و درزی و مهدی بیرقدار (1389) با ارایه شواهدی نشان داده اند که فاعل جمله پس از ادغام در درون فرافکن بیشینه گروه فعلی (کوچک)، به منظور بازبینی مشخصه حالت فاعلی یا اصل فرافکنی گسترده، به جایگاه شاخص گروه تصریف یا زمان حرکت میکند؛ درحالی که براساس پیشنهاد کریمی (2005)، جایگاه بنیادی و روساختى فاعل در جملات بینشان زبان فارسی درون فرافکن بیشینه گروه فعلی کوچک درنظر گرفته می شود و برای حرکت فاعل به شاخص گروه تصریف یا تصریف، الزامی وجود ندارد. در این مقاله، به کمک یک آزمون روان زبان شناختی دور خط از نوع قضاوت دستوری بودگی، شواهدی را در تایید دیدگاه پژوهشگرانی ارایه میکنیم که جایگاه روساختى فاعل را شاخص فرافکن بیشینه گروه تصریف یا زمان می دانند.

Keywords:

قلب نحوی , زمان واکنش , قضاوت دستوری بودگی , نظریه پیچیدگی اشتقاقی