مجتبی راد - کارشناس ارشد پرستاری مراقبت ویژه، ایران، سبزوار، دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، دانشکده پرستاری و مامایی، گروه داخلی- جراحی
نورالدین محمدی - دکترای پرستاری، دانشیار، ایران، تهران، دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشکده پرستاری و مامایی، گروه داخلی- جراحی
مهناز سیدالشهدایی - ک ارشناس ارشد پرستاری، ایران، تهران، دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشکده پرستاری و مامایی، گروه داخلی- جراحی
حمید حقانی - کارشناس ارشد آمار زیستی، ایران، تهران، دانشگاه علوم پزشکی تهران، گروه آمار زیستی

مقدمه: دلیریوم سندرومی است که با اختلال هوشیاری و تغییر در شناخت مشخص می شود که درصد بالایی از بیمارانپس از عمل جراحی از آن رنج م یبرند. این مطالعه با هدف تعیین عوامل خطر مرتبط با دلیریوم متعاقب عمل جراحیقلب باز انجام گرفت.مواد و روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی- مقطعی بود که در سال 1388 در بیمارستان های شهید رجایی ومحب انجام شد. تعداد شرکت کنندگان در این مطالعه 370 نفر بودند. در این پژوهش کلیه بیماران بستری در بخشمراقبت ویژه متعاقب عمل جراحی قلب باز مورد مطالعه قرار گرفتند. عوامل خطر مورد بررسی شامل اطلاعات دموگرافیک(سن- جنس -میزان تحصیلات-سطح درآمد)، دیابت، بیماری روانی، فیبریلاسیون دهلیزی، میزان هماتوکریت، مصرفسیگار و مواد مخدر، پرفشاری خون، سابقه سکته ی مغزی و عمل جراحی مجدد، کسر تخلیه ای بطن چپ، استفاده یاعدم استفاده از پمپ قلبی-ریوی در حین عمل جراحی و سابقه ی مصرف داروهای خواب آور بود. روش جمع آوری داده هابه صورت در دسترس و غیر تصادفی بود. پژوهشگر بیماران را پس از انجام عمل جراحی و جداسازی از دستگاه تهویهمکانیکی و خروج لوله تراشه، با استفاده از مقیاس غربالگری مشاهده ای دلیریوم (DOSS) تا ترخیص آنان از بخش مراقبتویژه و انتقال به بخش جراحی ارزیابی کرد. برای آنالیز یافته ها از نرم افزار SPSS نسخه 11/5 و آزمون های آماری کای دو و تست دقیق فیشر استفاده شد.یافته ها: در این مطالعه میزان بروز دلیریوم 23 درصد به دست آمد. از بین متغیرهای مورد بررسی در این مطالعه سطحدرآمد، بیماری روانی، فیبریلاسیون دهلیزی و میزان هماتوکریت با دلیریوم از نظر آماری معنی دار شدند.بحث و نتیجه گیری: با توجه به بروز دلیریوم بعد از جراحی، شناسایی و غربالگری دلیریوم بعد از عمل جراحی قلب باز ازاهمیت بالایی برخوردار می باشد. همچنین با نگاه به مشخصات فردی و عوامل مرتبط با بروز دلیریوم شناسایی شده دراین مطالعه، لازم است تا با توجه به وضعیت اقتصادی بیماران و بیمار یهای زمینه ای آنان و با اصلاح عوامل خونی بروزدلیریوم بعد از عمل جراحی را کاهش داد.

جراحی قلب باز، دلیریوم، عوامل خطر