فرید عبادی فردآذر - دکترای تخصصی مدیریت خدمات بهداشتی، استاد، ایران، تهران، دانشگاه علوم پزشکی ایران، دانشکده بهداشت، گروه خدمات بهداشتی و آموزش بهداشت
سیده شهربانو هاشمی - کارشناس ارشد آموزش بهداشت، ایران، تهران، دانشگاه علوم پزشکی ایران، دانشکده بهداشت، گروه خدمات بهداشتی و آموزش بهداشت.
مهناز صلحی - دکترای تخصصی آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت، دانشیار، ایران، تهران، دانشگاه علوم پزشکی ایران، دانشکده بهداشت، گروه خدمات بهداشتی و آموزش بهداشت
کامیار منصوری - کارشناس ارشد اپیدمیولوژی، ایران، تهران، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، دانشکده بهداشت، گروه اپیدمیولوژی

مقدمه: سوانح و حوادث اولین علت مرگ ومیر کودکان زیر 5 سال بویژه درکشورهای با درآمد پایین و متوسط است.هدف: هدف این مطالعه مشخص کردن تعیین کننده های رفتار پیشگیری از سوانح و حوادث خانگی در مادران دارایکودکان زیر 5 سال مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهرستان جویبار بر اساس تیوری انگیزش محافظت است.مواد و روش ها: در این پژوهش مقطعی از نوع توصیفی تحلیلی در سال 1390، 190 مادر به روش تصادفی انتخاب شدند.ابزار گردآوری اطلاعات، فرم مشخصات و پرسشنامه محقق ساخته پیشگیری از سوانح و حوادث خانگی بر اساس تیوریانگیزش محافظت بود که اعتبار و روایی آن در مطالعه مقدماتی کسب شد. داده ها در نرم افزار SPSS نسخه 16 با استفاده از آزمون های آماری توصیفی و تحلیلی تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: میانگین سازه کارآیی پاسخ درک شده در حد خوب و بقیه سازه های تیوری انگیزش محافظت در حد متوسط بود. میان نمرات ادراکات آسی بپذیری با شدت (r=0/39, P=0/001)، شدت با کارآیی پاسخ (r=0/37, P=0/001). کارآیی پاسخ با خودکارآمدی (r=0/47, P=0/001) همبستگی مثبت معنادار مشاهده شد. در مادران با تحصیلات بالاتر، نمره کارآیی پاسخ درک شده بهتر بود (P=0/012). میانگین نمرات کارآیی پاسخ درک شده و خودکارآمدی در مادرانی که خود از کودکشان مراقبت م یکردند بیشتر از مادرانی بود که سایر افراد از کودکشان مراقبت می کردند (P=0/0001 و P=0/0004). بحث و نتیجه گیری: ادراکات آسیب پذیری، خودکارآمدی، شدت و هزینه پاسخ این مادران متوسط بود که طراحی مداخلات ارتقایی در این زمینه بر اساس تیوری انگیزش محافظت پیشنهاد می شود.

تیوری انگیزش محافظت، سوانح و حوادث، رفتار پیشگیری کننده، کودکان زیر 5 سال، مادران