علی اکبر ارجمندنیا - دانشیار دانشگاه تهران
محسن رفیع خواه - کارشناسی ارشد روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی

مقدمه: نقایص حافظه و کارکردهای اجرایی یکی از ویژگی های مشترک طیف وسیعی از اختلالات رشدی و یادگیری محسوب می شود. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش حافظه فعال در عملکرد کارکردهای اجرایی دانش آموزان با ناتوانی یادگیری صورت گرفت. روش: نمونه این پژوهش عبارت بود از 20 دانش آموز ناتوان یادگیری با نقص در حافظه فعال، 20 دانش آموز ناتوان یادگیری بدون نقص در حافظه فعال و 20 دانش آموز عادی. دانش آموزان با ناتوانی یادگیری به صورت گزینش هدفمند از مراکز ناتوانی یادگیری شهر تهران انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در پژوهش عبارت بودند از: آزمون هوش ریون، مجموعه آزمون حافظه فعال برای کودکان، آزمون برج لندن و آزمون مرتب کردن کارت های ویسکانسین. یافته ها: نتایج نشان داد که دانش آموزان با ناتوانی یادگیری که در حافظه فعال دچار نقص می باشند در عملکرد برنامه ریزی از دانش آموزان عادی و دانش آموزان ناتوانی یادگیری بدون نقص در حافظه فعال ضعیف تر می باشند. اما تفاوت معناداری بین گروه عادی و گروه بدون نقص در حافظه فعالی در این مولفه وجود نداشت. همچنین نتایج نشان داد که هر دو گروه با ناتوانی یادگیری در مولفه انعطاف پذیری ذهنی ضعیف تر از گروه عادی بودند. نتیجه گیری: این پژوهش نشان داد که حافظه فعال می تواند به عنوان یک مولفه اصلی تاثیر زیادی بر عملکرد دانش آموزان با ناتوانی یادگیری داشته باشد.

حافظه فعال، کارکردهای اجرایی، ناتوانی یادگیری