محمود یوسفیان - کارشناس ارشد روان شناسی و آموزش کودکان استثنایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات ارومیه
صاحب یوسفی - کارشناس ارشد روان شناسی و آموزش کودکان استثنایی دانشگاه تهران
طاهره نجفی فرد - کارشناس ارشد روان شناسی و آموزش کودکان استثنایی دانشگاه علوم بهزیستی و توان بخشی تهران
فتانه احمدی - کارشناس ارشد تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

مقدمه: هدف از این پژوهش تاثیر آموزش مهارت های جهت یابی و حرکت اولیه بر مهارت های جهت یابی و حرکت پیشرفته افراد آسیب دیده بینایی پسر شهر تهران در سال تحصیلی 92-91 بوده است. روش: در این مطالعه شبه آزمایشی از طرح پیش آزمون- پس آزمون تک گروهی استفاده شد. در این پژوهش جامعه آماری عبارت است از کلیه دانش آموزان پسر نابینا و کم بینای 5 تا 14 سال که در سطح شهر تهران در سال تحصیلی 92-91 مشغول به تحصیل بوده اند. تعداد کل جامعه آماری در دسترس 80 نفر بودند که از مدارس پیش دبستانی و ابتدایی و راهنمایی شهر تهران (مجتمع نابینایان شهید محبی، مدرسه خزایلی) و تمام دانش آموزان نابینای شاغل به تحصیل در مدارس 22 گانه شهر تهران انتخاب شدند. در این پژوهش از پرسشنامه لینکلن ازرتسکی استفاده شد. دانش آموزان طی 12 جلسه تحت آموزش قرار گرفتند. یافته ها: نتایج به دست آمده از آزمون تحلیل کواریانس چند متغیری نشان داد تفاوت دو گروه آزمایش و کنترل در خرده متغیرهای تعادلی ایستا (P<0.01؛ F=7.25)، حرکات ظریف (P<0.01؛ F=14.56)، حرکات درشت (P<0.01؛ F=11.85)، هماهنگی دو دست (P<0.01؛ F=8.45)، هماهنگی دست و پا (P<0.01؛ F=22.42) و مهارت های حرکتی (P<0.01؛ F=8.99) از نظر آماری معنادار است. ولی برای متغیرهای هماهنگی چشم و دست (P<0.05؛ F=1.20) و سرعت حرکت (P<0.05؛ F=1.20) تفاوت معناداری وجود ندارد. نتیجه گیری: بدین ترتیب براساس یافته های به دست آمده از این پژوهش، شایسته است که هر چه بیشتر به توانمندی های کودکان نابینا در زمینه های گوناگون حرکتی به ویژه مهارت های کلی حرکت و آن هم درسنین پایه، توجه خاصی شود. چون زمینه استقلال هر چه بیشتر این افراد را به همراه داشته و باعث افزایش سطح سلامت عمومی جامعه می شود.

دانش آموزان دارای آسیب بینایی، مهارت های حرکتی، جهت یابی، حرکت