بررسی میزان جیوه، کادمیوم و سرب در شیر مادران و ارتباط آن ها با پارامترهای مطالعه شده در شهر سنندج

زمینه و هدف: فلزات سنگین از جمله جیوه، کادمیوم و آرسنیک سمی هستند. مواجهه طولانی مدت موجودات زنده با آن ها خطرات زیادی را در پی خواهد داشت. اگرچه شیر مادر بهترین منبع تغذیه برای نوزادان است، اما می تواند منبع مواجه با فلزات سمی باشد. هدف از این مطالعه تعیین میزان جیوه، کادمیوم و آرسنیک در شیر مادران شهر سنندج و بررسی اثر بعضی پارامترها بر غلظت آن ها و همچنین ارزیابی همبستگی بین فلزات سمی و رشد نوزادان است. مواد و روش کار: نمونه های شیر 20-30 میلی لیتر از 100 مادر در دو ماه بعد از بارداری جمع آوری شد. غلظت جیوه، کادمیوم و آرسنیک با استفاده از دستگاه اسپکترومتری جرمی پلاسمای جفت شده ی القایی ICP-MS آنالیز شد. از ضریب همبستگی اسپیرمن برای تعیین ارتباط بین غلظت فلزات سمی در شیر و متغیرهای تعریف شده استفاده شد. یافته ها: میانگین غلظت جیوه 3/48 میکروگرم در لیتر بود. غلظت کادمیوم و آرسنیک در محدوده تشخیص دستگاهی به تریب 0/1 و 0/2 میکروگرم در لیتر بود. در 49 درصد نمونه ها غلظت جیوه بالاتر از استاندارد پیشنهاد شده سازمان بهاشت جهانی 1/7-1/4 میکروگرم در لیتر بود. میانگین جذب هفتگی جیوه، کادمیوم و آرسنیک به ترتیب ¾، 0/098، 0/2 میکروگرم به ازای هر کیلوگرم وزن نوزاد در هفته بود. نتایج ن شان داد که بین غلظت جیوه در شیر مادر و فاکتورهای نوزادان وزن، قد و دور سر نوزاد در 2 ماهگی ارتباط معنی داری وجود ندارد. P> 0/05. بین غلظت جیوه در شیر مادر و پارمترهای مثل مصرف ماهی و شغل مادران ارتباط معنی داری وجود داشت. P<0/05. نتیجه گیری: میانگین غلظت جیوه در نمونه های شیر مادر بیشتر از حد استاندارد پیشنهاد شده بود. برای کاهش میزان فلزات سمی در شیر مادران اقدامات پیشگرانه از جمله برگزاری دوره های آموزشی بایستی انجام شود. به منظور ارزیابی میزان مواجهه مادرا در طی دوران بارداری و دوران شیردهی برنامه های پایش و سنجش میزان فلزات سمی در شیر مادر در جامعه ی آماری بزرگ تر لازم است.

Keywords:

جیوه , کادمیوم , آرسنیک , شیر مادر , نوزادان