ساناز منجزی - کارشناسی ارشد طراحی شهری
محمدابراهیم مظهری - دکترای معماری عضو هییت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز

امروزه کلانشهرهای کشور با حجم بسیاری از مشکلات اجتماعی همچون مسایل شهروندی و شهرنشینی، مهاجرت، رفتارهای جمعی، ترافیک، محیطزیست، آسیبهای اجتماعی و ..... روبهرو هستند که رفع این معضلات میسر نیست مگر آنکه نگاهی عمیق به روانشناسی شهرانداخته شود. براساس مدلهایی که برای تعریف نیازهای انسانی ارایه شده است، تعاملات اجتماعی یکی از موارد ضروری است که همواره بایستی مورد توجه طراحان و برنامه ریزان قرار گیرد و با ایجاد فضاهایی در شهر نیاز ذاتی انسان به برقراری روابط اجتماعی مرتفع گردد. کیفیت شهر ها تابع طراحی و تفکر منطقی طراحان و برنامه ریزان شهری میباشد. فضاهای عمومی در شهر یکی از مهمترین عناصر شهری هستند به طوری که شهر اساسا توسط آنها معرفی میشود. جین جیکوبز1بر لزوم سرزندگی فضاهای شهری در خیابان تاکید کرده است و معتقد است که میتواند در بهبود رفتارهای شهروندی موثر باشد. لذا فضای شهری موفق میتواند سبب ایجاد قرارگاههای رفتاری مناسب و در نتیجه بالا بردن روحیه شهر شود. به دنبال آن و با گذشت زمان، این تعاملات در مکانی خاص سبب ایجاد نقش انگیزی، خاطرات جمعی و فردی، حس مکان، تعلق خاطر و در نهایت هویت میشود و در اصل فضا را به مکان تبدیل میکند.در این پژوهش به تجزیه و تحلیل تاثیر الگوهای رفتاری بر حفظ هویت و خوانایی یک خیابان با عملکرد تجاری که از کالبد مناسبی برخوردار نیست، یه عنوان سوال اصلی پژوهش پرداخته میشود و طبق انجام نمونه گیری، مشاهده و پرسشنامه از جامعه آماری مشخص پاسخ داده میشود تا به چگونگی تحقق حفظ هویت فارغ از کالبد طراحی شده برسیم. لکن با آمارگیری، اطلاعات کتابخانه ای و میدانی در جهت میزان رضایت مندی مردم در نمونه مورد نظر، به سوالات پژوهش پاسخ داده میشود.

هویت جمعی- طراحی شهری- الگوهای رفتاری- تعاملات اجتماعی- قرارگاه های رفتاری