حدیثه آقایی قوجه - گروه پترولوژی، ژیوشیمی و زمین شناسی اقتصادی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود
مهدی رضایی کهخایی - گروه پترولوژی، ژیوشیمی و زمین شناسی اقتصادی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود
فرج ا... فردوست - گروه پترولوژی، ژیوشیمی و زمین شناسی اقتصادی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود

آگات های جنوب فردوس در 120 کیلومتری غرب شهرستان بیرجند و در پهنه ساختاری ایران مرکزی (بلوک لوت) واقع شده است. این آگات ها در داخل شکستگی ها و حفرات سنگ های آتشفشانی از قبیل آندزیت، بازالت، آندزیت بازالتی و سنگ های پیروکلاستیک (توف، آگلومرا، برش) به سن ایوسن - الیگوسن تشکیل شده اند و عمدتا شامل انواع مختلف سیلیس نظیر کلسدونی، کوارتز ریز بلور، کوارتز درشت بلور و اپال می باشند. سیلیس ها به دلیل ناخالصی های موجود در آنها به رنگ های قرمز، زرد، سیاه، خاکستری، آبی، صورتی و سبز دیده می شوند. بافت و ساخت آگات ها به صورت رگه و رگچه ایی و پرکننده فضای خالی (گل کلمی، حلقوی) است. دگرسانی های عمده در منطقه شامل دگرسانی کلریتی، سریسیتی، سیلیسی، آرژیلیتی و سولفاته شدن می باشند. بر اساس شواهد موجود (ساخت رگه ای، بافت پرکننده فضای خالی، ژیود های کوارتز) و مطالعات صحرایی، اینطور استنباط می شود که کانی زایی آگات در منطقه مورد مطالعه در اثر نفوذ و ته نشست سیالات گرمابی در داخل شکستگی ها و حفرات موجود در سنگ های آتشفشانی رخ داده است.

آگات، کلسدونی، فردوس، بیرجند، لوت