کاربرد اثر تتراد لانتانیدی در بررسی های زمین شیمیایی: مثال موردی از ذخیره کایولن هیزه جان، شمال غرب ایران

ذخیره کایولن هیزه جان (شمال غرب ورزقان، استان آذربایجان شرقی) محصول دگرسانی سنگ های آندزیتی به سن ایوسن می باشد. این ذخیره حاوی کانی های کایولینیت، کوارتز، اسمکتیت، پیروفیلیت، مسکویت- ایلیت، آلونیت، کلسیت، دیاسپور، گوتیت، و هماتیت در مقادیر سنگ ساز می باشد. رخداد همزمان اثر تتراد در نمودارهای الگوی توزیع به هنجار شده عناصر نادرخاکی (REE) و رفتارهای غیر چاراک (non-CHARAC) در جفت های ژیوشیمیایی نظیر Y-Ho و Zr-Hf بیانگر نقش اثر تتراد در توزیع لانتانیدها در این ذخیره می باشد. استفاده از مقدار بزرگی اثر تتراد سوم (T3) در نمودارهای دو متغیره در برابر برخی از نسبت های ژیوشیمیایی مانند Y/Ho، Zr/Hf، و Nb/Ta نشان دهنده وجود دو زون مختلف در این ذخیره می باشد. این پژوهش نشان می دهد بررسی پارامترهای ژیوشیمیایی و عوامل موثر در بروز اثر تتراد می تواند در روشن کردن مکانیسم واکنش سیال- سنگ، رخداد دگرسانی برونزاد و نقش کنترل کننده های ساختاری در شکل گیری ذخایر مرتبط با دگرسانی مفید باشد.

Keywords:

اثر تتراد , ژیوشیمی , عناصر نادرخاکی , هیزه جان , ایران