محمدعلی رجب زاده - دانشیار بخش علوم زمین دانشگاه شیراز
معصومه هدایتی - دانشجوی کارشناسی ارشد بخش علوم زمین دانشگاه شیراز

لاتریت های نیکل دار در منطقه چشمه رستمی شهرستان بوانات در فاصله 50 کیلومتری جنوب شرقی شهر سوریان مرکز شهرستان بوانات به صورت بخشی از زون ساختاری زاگرس خرد شده (Crushed Zone) قرار دارند. این لاتریت ها در اثر هوازدگی سنگ های افیولیتی نوع هارزبورژیت و به میزان کمتر دونیت ایجاد شده اند. میزان هوازدگی که متاثر از شرایط اقلیمی محیط است تاثیر به سزایی در فرآیند لاتریتی شدن سنگ های اولترامافیک و تمرکز نیکل در این خاک ها دارد. تعیین میزان شدت هوازدگی با استفاده از نمودار شدت هوازدگی و نیز غلظت عناصری چون ,Si ,Fe Ni در افق های لاتریتی و همچنین خصوصیات دیگری نظیر داده های pH نشان می دهند که شدت هوازدگی در منطقه چشمه رستمی از نوع ضعیف تا متوسط می باشد. پایین بودن غلظت اولیه Niدر سنگ های مادر از یک سو (متوسطppm 1898) و شدت هوازدگی کم تا متوسط از سوی دیگر که موجب عدم آزادسازی درجه بالای Ni از ساختار کانی الیوین گشته است از مهمترین دلایل تشکیل خاک های لاتریتی نیکل دار عیار پایین (حداکثرppm 6793) در منطقه مورد مطالعه می باشند.

شرایط اقلیمی، افیولیت، لاتریت، نیکل، بوانات