دنیاگزل کوهی - دانشجوی کارشناسی ارشدجغرافیاوبرنامه ریزی شهری
محمد معتمدی - دکتری اقلیم دانشگاه آزادشیروان

درعصرحاضرکه عصر رشد شهرنشینی محسوب می شود، روزبه روز به جمعیت شهرها افزوده می شودواین باعث می شود شهرهادرارایه خدمات به شهروندان توانایی لازم را نداشته باشندومشکلات عدیده ای برای شهروندان به وجود آید. یکی از مسایل اساسی در خدمت رسانی به شهروندان حل مشکلات فیزیکی و کالبدی شهرهاست ،از مشکلات فیزیکی شهرها که تعداد زیادی از شهرها با آن درگیرندمسیله آب گرفتگی معابر عمومی در مواقع بارندگی است زیرا سیستم جمع آوری آب های سطحی هنوز به عنوان مسیله مهمی در طراحی شهرهادرنظرگرفته شده است و هرساله هزینه های زیادی صرف ترمیم و تعویض شبکه جمع آوری آب های سطحی می شودلذا توجه به بافت، فیزیک وکالبدشهرازاهمیت بسیار بالایی برخورداراست. این پژوهش به صورت توصیفی و تحلیلی به بررسی عوامل آب گرفتگی معابر شهری زیارت و وضعیت جمع آوری آب های سطحی پرداخته است. تمامی کوچه هاوخیابانهای شهر زیارت به عنوان جامعه آماری مدنظر قرارگرفته شده است که با تهیه چک لیست و بازدیدهای میدانی و تجزیه وتحلیل داده ها با نرم افزارهایی چون Auto Cad و Excel مطالب نشان داده شده است که مدل بهینه سازی چند هدفه با استفاده از الگوریتم ژنتیک چند هدفه توسعه یافته که با مدل شبیه سازی شبکه جمع آوری آبهای سطحی توسط نرم افزار SWMMترکیب میشود. دریافته های تحقیق مشخص گردید شبکه جمع آوری آب های سطحی زیارت ازلحاظ فنی (ابعاد کانال، شیب کانال ومعابرو...) تقریبا (جزء درموارداندکی) قابل قبول است. لیکن استفاده ناصحیح توسط بهره برداران و نگهداری نامناسب شبکه توسط ارگان های ذیربط منجر شده است در عمل، سیستم در هنگام بارندگی کارآمدی کافی نداشته باشدورواناب از طریق سطح کوچه ها و خیابان ها در جهت شیب طبیعی هدایت شود. بهترین گزینه در بین انواع سیستم های جمع آوری آب های سطحی وعملکردآنها سیستم کانال سرپوشیده پیشنهاد می شود زیرا فاقد بسیاری از معایب سیستم روباز است لذا استفاده از این سیستم توصیه می گردد.

آب گرفتگی ، معابر، کانال، رواناب، دبی