مهناز باقری - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد، ایران
مهراب یادگاری - استادیاردانشگاه آزاد اسلامی واحدشهرکرد دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی شهرکرد ایران
رامین ایرانی پور - هییت علمی مرکزتحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال وبختیاری

فلزات سنگین از جمله مهم ترین آلاینده های زیست محیطی هستند که در تمام جوامع صنعتی یافت می شوند. برای اصلاح خاک های آلوده به فلزات سنگین، روشی به نام گیاه پالایی وجود دارد. به منظور بررسی پتانسیل پالایش گیاه همیشه بهار به فلزات سنگین کروم ونیکل و اثر آن ها بر رشد، عملکرد و سایر صفات زراعی این گیاه، آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار به صورت گلدانی در مزرعه دانشگاه آزاد اسلامی شهرکرد در سال 1396 انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل کروم در چهار سطح ( 100،75،25،0میلی گرم در کیلو گرم خاک خشک) و نیکل در چهار سطح (120،60،20،0 میلی گرم در کیلوگرم خاک خشک ) بود. نتایج نشان داد که سطوح مختلف کروم ونیکل ، تاثیر معنی دار بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی گیاه همیشه بهار داشت. وزن خشک بخش هوایی و ریشه و تجمع کروم و نیکل در گیاه و خاک تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفت. با افزایش غلظت فلزات ، مقدار وزن خشک ریشه و بخش هوایی به طور معنی داری نسبت به تیمار شاهد کاهش یافت. با افزایش غلظت کروم ، میزان انباشت کروم در گیاه و میزان نیکل قابل جذب خاک افزایش یافت و کروم ضمن حرکت به بخش های هوایی همراه بانیکل بیشتری به بخش های هوایی منتقل شد. مشخص شد که گیاه همیشه بهار گیاهی بیش انباشت گر است که قادر به انباشت فلزات سنگین کروم و نیکل در بخش های مختلف گیاه به خصوص بخش هوایی است . آستانه تحمل گیاه تا تیمار تحت آلودگی ترکیبی کروم ( 100 میلی گرم در کیلو گرم) و نیکل ( 120 میلی گرم در کیلو گرم) بود .

آستانه تحمل، کروم، نیکل، گیاه پالایی، همیشه بهار