پرینا سهراب درخشی - کارشناسی ارشد، رشته جزا و جرم شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه

در نتیجه ی ایرادهای شرعی شورای نگهبان بر لایحه ی مجازات اسلامی، عملا یک نوع مجازات به عنوان تعزیرمنصوص شرعی وارد نظام حقوق کیفری ایران شد که بر اساس تبصره2 ماده 115 از بسیاری از نهادهای موجود در قانون مستثنی گردیده است. شناخت مبانی پذیرش تعزیرات منصوص شرعی، تعداد این مجازات ها و سرانجام آثار پذیرش آن درقانون مجازات اسلامی و نقد رویکرد مورد پذیرش قانون گذار، در این پژوهش مورد پی گیری قرار می گیرد. ورود این نوع مجازات به این شکل، دارای اثر عملی قابل توجهی نبوده و تنها بر ابهام فعالان عرصه ی حقوق افزوده، امکان نقض حقوق محکومان را فراهم نموده است. در این تحقیق، به بررسی جایگاه تعزیرات منصوص شرعی پرداخته شده و برای طرح موضوع اصلی، از کتاب های فقهی که معتبر و ارزشمند و غنی فقهی در جزا و سایر احکام می باشد، استفاده شده است. تفکیک تعزیرات منصوص شرعی از سایر تعزیرات و بیان مصادیق تعزیرات منصوص شرعی، بیان یکی از نقاط ضعف قانون مجازات اسلامی 1392 و ارزیابی نگاه قانون مجازات اسلامی سال 1370 و قانون مجازات اسلامی سال 1392 به تعزیرات شرعی، از جمله اهداف این تحقیق است. ماهیت این تحقیق به صورت توصیفی – تحلیلی است که با استفاده از روش کتابخانه ای، به تحلیل منابع مانند کتاب-ها، مقاله ها، پایان نامه و منابع روز اینترنتی، سعی در مستند سازی علمی تحقیق دارد. در نهایت می توان گفت، پذیرش تعزیر منصوص شرعی، رویکردی صحیح در عرصه ی قانون گذار به شمار نمی رود، چرا که ابهام قانونی را به دنبال داشته و ابهام سازی در قانون صحیح نیست. قانون گذار می توانست در ذیل بحث مواد عمومی در بخش حدود یا تعزیرات، ماده هایی را ذکر نماید و در متن آن، جرایم خاصی را احصا کند.

تعزیر، تعزیر منصوص شرعی، تعزیر غیر منصوص، حدود، قانون مجازات اسلامی