حمید پورمحمد - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق بین الملل دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال
مصطفی تقی زاده انصاری - استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

تروریسم بین المللی و ظهور گروه های تروریستی منطقه ای و بین المللی یکی از چالش های اساسی صلح و امنیت بین-الملل است. یکی از گروه های تروریستی فعال در سطح جهانی، گروه دولت اسلامی عراق و شام موسوم به داعش است که واکنش های مختلفی در سطح منطقه و جهانی به دنبال داشت. برخی از کشورهای منطقه تلاش کردند با ایجاد گروه های شیه نظامی با پیشروی و توسعه فعالیت های تروریستی داعش در عراق و شوریه مقابله نمایند. این اقدام که تاثیر زیادی در شکست داعش داشت از منظر حقوق بین الملل مورد بحث و بررسی است. مهمترین سوال در این زمینه این است که مشروعیت مداخله گروههای شبه نظامی در جهت مقابله با تروریسم با مطالعه موردی عراق و سوریه از منظر حقوق بین الملل ازچه جایگاهی برخوردار می باشد پس از گذشت سه سال از حادثه 11 سپتامبر 2001 و تدوین قوانین متعددی از سوی شورای امنیت، در مبارزه با تروریسم خیلی زود شورا به این نتیجه رسید که اجرای قوانین نیازمند نظارت و پیگیری های متعدد است. یافته های تحقیق بیانگر این امر است که مداخله گروه های شبه نظامی در جهت مقابله با تروریسم در عراق و سوریه از سوی دولت مرکز عراق و سوریه یا کشورهای دیگر با رضایت دولت مرکزی و تحت نظر دولت های مستقر این کشورها از منظر حقوق بین الملل مشروعیت دارد. مسیولیت اقدامات گروه های شبه نظامی در نقض حقوق بشردوستانه بر عهده دولت مرکزی سوریه و عراق می باشد. قواعدی چون حق دفاع مشروع که در منشور سازمان ملل مورد تاکید قرار گرفته است و همچنین تعهدات دولت به مبارزه با تروریسم مطابق قطعنامه های شورای امنیت، مهمترین منابع حقوقی مشروعیت مداخله گروه های شبه نظامی در جهت مقابله با تروریسم در عراق و سوریه از منظر حقوق بین الملل است. در این تحقیق از روش تحلیلی توصیفی استفاده شده است.

گروه های تروریستی، داعش، عراق، سوریه، گروه های شبه نظامی