جابر رضایی - دانش آموخته گروه حقوق خصوصی ، واحد سمنان ، دانشگاه آزاد اسلامی ، سمنان ، ایران
مریم آقایی بجستانی - استادیار گروه فقه و مبانی اسلامی ، واحد سمنان ، دانشگاه آزاد اسلامی ، ایران

آن چه که در منشور حقوق شهروندی به عنوان اساس و پایه مهم حقوق مردم مورد تاکید و توجه قرار گرفته است حق حیات،سلامت و کیفیت زندگی و حق محیط زیست سالم و توسعه پایدار در بند های الف و ع مقرر شده است به خصوص در ماده ی 2 این منشور تصریح شده است که شهروندان حق دارند زندگی شایسته و لوازم آن نظیر غذای مناسب، شرایط محیط زیست سالم و مطلوب برای ادامه زندگی بر خوردار باشند و در ماده ی 112 این منشور آمده است که نسل امروز و فردای این جامعه حق و تکلیف دارند تا از فعالیت زیان بار برای محیط زیست جلوگیری نماید و محیطی سالم و پاکی داشته باشند و در ماده 115این منشور هم در بیان تکلیف دولت در روابط بین الملل در زمینه ی انتقال دانش فنی و مبادله فرهنگی برای تحقق توسعه پایدار اشاره شده است.اگر چه در قانون اساسی طبق اصل های 113و 121 مسیولیت اجرایی و پاسداری در قانون اساسی به عهده دولت است اما مطابق دیگر اصول مصرحه در قانون اساسی این تکلیف رعایت حقوق شهروندی تنها مرتبط به دولت نیست بلکه تمام اشخاص و مدیران در قوای سه گانه و خارج از قوای سه گانه همگی وظیفه دارند تا حقوق شهروندی را مورد توجه جدی خویش قرار دهند. محصولات تراریخته در بسیاری از کشور های جهان ناشناخته است و از پیامد های مثبت و منفی آن مصرف کنندگان مطلع نیستند و حقوق مردم اقتضا دارد که در این راستا از آنچه که مصرف می کنند آگاه باشند اگر با دقت در سیستم های حقوقی مالکیت های فکری، تریپس، قانون ایمنی زیستی، کارتا هنا و ناگویا مطالعه گردد یک نظام ترکیبی می تواند به درستی در توصیف وضعیت حقوقی محصولات تراریخته موثر و پاسخگو باشد از طریق نظام حقوق ترکیبی می توان یک نظام حقوقی منسجم و واحدی را تحت عنوان نظام حقوقی منحصر به فرد تدوین نمود که پاسخگوی تمامی خواسته ها، نگرانی ها و حمایت ها را باشد تا هیچ مشکل و نگرانی در خصوص این محصولات نباشد بنابراین برای داشتن جامعه ای سالم در مورد واردات، تولید، توزیع و فروش محصولات تراریخته باید تمام مدیران ارشد مملکتی در قوای سه گانه و خارج از قوای سه گانه به خصوص مجلس شورای اسلامی در تدوین قانون و مقررات جامع و قوه مجریه در اجرای دقیق و درست آن مقررات و قوه قضاییه با توجه به نظام حقوقی منحصر به فرد مصوب در کشور در خصوص محصولات ترا ریخته در توجه و رعایت حقوق شهروندی نقش و تکالیف مهم خود را به درستی و به موقع ایفا نمایند

محصولات ترا ریخته، نظام حقوقی منحصر به فرد، نظام حقوقی ترکیبی، حقوق شهروندی، مسیولیت قوای سه گانه