سپیده کریمی - گروه مهندسی آب دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
جلال شیری - گروه مهندسی آب دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
حامد کیافر - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
علی کشاورزی - گروه علوم و مهندسی خاک، دانشگاه تهران

تخمین میزان دبی زهکش از جمله مهمترین مولفه هایی است که در طراحی، ارزیابی و مدیریت سامانه های زهکشی بایستی مورد توجه قرار گیرد. در تحقیق حاضر از سیستم استنتاج عصبی – فازی تطبیقی برای تخمین مقدار دبی زهکش (ضریب زهکشی) استفاده به عمل آمد. سیستم فازی مورد استفاده در این تحقیق از نوع مدل فازی سوگنو از مرتبه اول می باشد. تعداد 6 مدل عصبی – فازی با استفاده از ترکیب مختلف داده های ورودی (دبی زهکش و بار هیدرولیکی موجود در ناحیه بین دو زهکش) مورد بررسی قرار گرفت تا تاثیر هر یک از مولفه ها در برآورد مقدار ضریب زهکشی تعیین گردد. همچنین به منظور بررسی دقت سیستم عصبی – فازی نسبت به سایر روش های سری زمانی، از تکنیک شبکه های عصبی مصنوعی بهره برده شد. نتایج حاصل نشان داد که کاربرد سیستم عصبی – فازی سبب تولید نتایج واقعی تری گردیده و مقادیر حاصل دارای خطای کمتری می باشند. همچنین نتایج حاصل از بکارگیری شبکه های عصبی مصنوعی دارای دقت قابل قبولی می باشند و لذا می توان اظهار داشت که استفاده از هر دو تکنیک یاد شده می تواند در تخمین میزان ضریب زهکشی در سامانه های زهکشی اراضی کشاورزی بکار گرفته شود.

سیستم فازی – عصبی، شبکه های عصبی، زهکش، بار هیدرولیکی