کاهش آثار مخرب تنش خشکی بر شاخص های جوانه زنی برنج (Oryza sativa L.) رقم طارم محلی با استفاده از پیش تیمار پرولین

مطالعات گسترده بخوبی بیانگر اهمیت و جایگاه تنش خشکی از نقطه نظر تاثیر سوء آن در بسیاری از گیاهان میباشد. از این رو مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر پیش تیمار پرولین بر شاخصهای جوانه زنی گیاه برنج رقم طارم محلی در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری به اجرا درآمد. به همین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل درقالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار در آزمایشگاه فیزیولوژی گیاهان زراعی به اجرا درآمد. تیمار تنش خشکی در 5 سطح 0)، -3، -6، -9 و -1/2 مگا پاسگال) بعنوان فاکتور اول و پیش تیمار بذور برنج رقم طارم محلی با استفاده از اسیدآمینه پرولین در چهار سطح 0)، 5 ، 10 و 15 میلی مولار) بعنوان فاکتور دوم در نظر گرفته شد. صفات مورد بررسی در این تحقیق شامل: درصد جوانه زنی، شاخص جوانه زنی، شاخص بنیه، وزن خشک و ارتفاع گیاهچه بود. با توجه به نتایج به دست آماده در این پژوهش اثرات منفی تنش اسمزی بر شاخص های جوانه زنی به خوبی قابل مشاهده است، اما پیش تیمار بذور با استفاده از اسیدآمینه پرولین باعث کاهش اثرات منفی تنش خشکی القاء شده با استفاده محلول حاوی پلی اتین گلایکول (6000) بر شاخصهای مرتبط با جوانه زنی گیاه برنج رقم طارم محلی شد. درکلیه صفات مورد بررسی و در هر کلیه سطوح تنش خشکی و با افزایش سطوح پیش تیمار پرولین از اثرات ناشی از تنش خشکی بطور معنی داری کاسته شد. از این رو با توجه به نتایج بدست آمده در مجموع صفات، در سطوح پایین تنش خشکی (برای مثال تا -3 مگاپاسکال) بدلیل عدم تفاوت معنی دار بین پیش تیمار 10 و 15 میلی مولار پرولین کاربرد این اسید آمینه بصورت پیش تیمار در مرحله جوانه زنی پیشنهاد می شود. همچنین از غلظت 15 میلی مولار این اسیدآمینه نیز در تنش های خشکی متوسط تا شدید نیز بعنوان راهکاری مناسب برای کاهش اثرات سوء تنش اسمزی استفاده کرد.

Keywords:

پیش تیمار , تنش خشکی , شاخصهای جوانه زنی , گلایسین بتایین