بررسی غلظت مس و روی در خیار و گوجه فرنگی گلخانه ای استان همدان

افزایش غلظت فلزات سنگین در خاک، افزایش جذب آنها به وسیله گیاه را در پی دارد. میزان زیاد این فلزات در غذای انسان سمی بوده و بیماری های حاد و مزمن را ایجاد می کند. مس و روی می تواند از آلاینده های اصلی فلزات سنگین در خاک های گلخانه ای باشند که از طریق سموم کشاورزی و کودهای شیمیایی به خاک اضافه می شوند. گیاهان این فلزات سنگین را جذب کرده و در اندام های مختلف در مقادیر بالا جمع می کنند. لذا این پژوهش با هدف تعیین غلظت فلزات سنگین مس و روی در بخش میوه محصول خیار و گوجه فرنگی گلخانه ای به عنوان دو محصول مهم گلخانه ای در سطح جهان و کشور و مقایسه غلظت این عناصر با حدود استاندارد آنها در گیاهان انجام گرفت. برای انجام این پژوهش از 12 واحد گلخانه ای در 4 شهرک گلخانه ای از استان همدان از بخش خوراکی خیار و گوجه فرنگی نمونه برداری شد. سپس غلظت عناصر، مس و روی در بخش میوه هر یک از محصولات تعیین شد. حد کفایت عنصر مس در خیار و گوجه فرنگی به ترتیب برابر با 2 و 5/1 میلی گرم در 100 گرم وزن خشک می باشد. نتایج نشان داد میانگین غلظت عنصر مس در خیار و گوجه فرنگی گلخانه ای به ترتیب با 15/2 و 20/2 میلی گرم در 100 گرم وزن خشک میوه بیشتر از حد کفایت آنها بود. حد کفایت عنصر روی در خیار و گوجه فرنگی به ترتیب برابر با 4 و 5 میلی گرم در 100 گرم وزن خشک می باشد. غلظت عنصر روی در هر دو محصول خیار و گوجه فرنگی گلخانه ای درمحدوده کفایت آنها بود. به طور کلی، بر اساس نتایج این پژوهش، غلظت زیاد عنصر مس در محصولات گلخانه ای به دلیل بالا بودن غلظت این عناصر در خاک گلخانه ها در اثر مدیریت تغذیه ای نادرست، مصرف بیش از اندازه کودهای شیمیایی و دامی و سموم شیمیایی و انتقال این عناصر به اندام های خیار و گوجه فرنگی گلخانه ای است.

Keywords:

مس , روی , محصولات گلخانه ای , خیار , گوجه فرنگی