علی تولایی - دانشیار دانشگاه یزد
محمود حایری - استادیار دانشگاه یزد
حمیده فراتی زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه یزد

دیدگاه مشهور در میان فق های متاخر و معاصر در مورد ادعای بر میت آن است که علاوه بر بینه، قسم نیزبر عهده مدعی است. به این قسم که مستند به برخی روایات اهل بیت (ع) نیز هست، یمین استظهاری یا یمینمتمم گفته می شود. مقاله حاضر، روایت های مثبت یمین استظهاری را مورد بررسی و ارزیابی قرار داده و بهاین نتیجه می رسد که این روایت ها یا از نظر سندی مورد اشکال است و یا دلالت آن، منطبق بر مساله موردبحث نیست؛ بلکه موضوع آن یا در جایی است که انقلاب دعوا اتفاق میافتد یا به مساله یک شاهد عادلهمراه با قسم مدعی مربوط میشود. بنابراین با توجه به روایت عام مستفیض و برخی از ادله خاص، وظیفهمدعی، تنها اقامه بینه است.

یمین استظهاری، ادعای بر میت، روایات، تحلیل سندی و دلالی