جعفر اعرابی - مدرس دانشکده معماری دانشگاه آزادواحدمشهد مشهد هاشیمه ۴۱بین تابان ۱۱و۱۳وجنب پلاک ۲۵

پس از شکل گیری موضوعی به نام شفافیت در معماری مدرن و گسترش آن، رویکردهای متفاوتی در رابطه با انواع شفافیت مطرح گردید که یکی از مهم ترین آنها رویکرد کالین رو و اسلوتسکی (1963)، در دسته بندی شفافیت به دو نوع واقعی و پدیداری است و برای تمییز هر کدام ویژگی - هایی بر مبنای کیفیت سازماندهی فضایی ارایه شده است. پس از آن نیز در معماری پست مدرن و معاصر ، این موضوع مورد توجه قرار گرفته و مصادیقی در معماری غرب و معماری معاصر ژاپن نیز یافته است. در این میان، این مسیله طرح میشود که معماری ایران چگونه برداشتی از این مفهوم را ارایه کرده است و در این طبقه بندی به کدام رویکرد نزدیکتر است.این مقاله که از نوع توصیفی - تحلیلی میباشد و اطلاعات آن از طریق مطالعات کتابخانه ای و روش اسنادی جمع آوری شده است، سعی دارد تا با مقایسه نگرش ها و بررسی تطبیقی اثار به تبیین نوع شفافیت در معماری ایرانی بپردازد ، همچنین روش های تحقق ان را استخراج نماید. این مقاله در انتها نشان خواهد داد که شفافیت در معماری ایران متفاوت از برداشت مهندس میرمیران بوده و بیشتر به نوع دوم شفافیت بر مبنای طبقه بندی کالین رو منطبق است و مفاهیمی نظیر نمای عمیق و لایه بندی فضا را به عنوان الگوهای قابل طرح در فضای معماری معاصر ارایه می کند.

شفافیت واقعی ، شفافیت پدیداری ، تخلخل فضایی ، لایه بندی فضایی، نمای عمیق