سمیه رضایی - کارشناس ارشد طراحی شهری دانشگاه علم و صنعت ایران
پروین کوشافرد - کارشناس ارشد طراحی شهری دانشگاه علم و صنعت ایران

همواره توجه به بافت قدیمی و کهن شهرها به واسطه قدمت تاریخی و وجود عناصر با ارزش تاریخی و رفع ناپایداری آنها، موضوعی جدی و محوری مطرح بوده و ساماندهی و بازآفرینی بافتهای مذکور و لزوم مداخله در این بافتها در دوره های مختلف زمانی مورد توجه میباشد و ایده ها و نظریات مختلفی بنا به شرایط و درسگیری از تجربیات گذشته مطرح شده است. هر یک از این تجارب نتایج مختلف مثبت و منفی در پی داشته است. بی تردید یکی از راه ها در جهت ارایه راهکارهای منطقی و تجدید حیات این بافتها، شناخت تجارب با شرایط مشابه داخلی و درس گیری از نتایج مثبت و منفی آنها میباشد. مقاله حاضر بررسی نمونه تجارب کشورهای اسلامی در زمینه بازآفرینی بافتهای کهن و قدیمی و استخراج راهکارها و ابعاد مورد توجه هر یک میباشد تا با درسآموزی از آنها پیشنهاداتی برای بازآفرینی بافتهای مشابه در ایران باشد. سوالات اصلی پژوهش این است که بازآفرینی بافتهای کهن و قدیمی در کشورهای اسلامی شامل چه ابعاد و ملاحظاتی میباشد روش مقاله حاضر توصیفی-تحلیلی میباشد. ادبیات موضوع و تجارب بازآفرینی شهری در شهر فاس و شهر صنعا و ابعاد مورد توجه هریک بررسی و تحلیل شده است. نهایتا مدل پیشنهادی برای بازآفرینی بافتهای کهن در کشورهای اسلامی سه بعد محیطی، اجتماعی و اقتصادی تدوین گشته است و معیارها و ملاحظات کلی طراحانه مرتبط با هر بعد ارایه شده است.

بازآفرینی شهری ، بافت تاریخی ، بافت کهن و قدیمی ، بافت فرسوده ، کشورهای اسلامی