سمیه فدایی نژاد - استادیار، دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران،تهران
فاطمه ملازاده - کارشناسی ارشد مرمت و احیا بناها وبافتهای تاریخی، دانشکده معماری، پردیس هنرهایزیبا، دانشگاه تهران، تهران
محمد رحیمی - کارشناس معماری، دانشکده هنر، دانشگاه ارومیه، ارومیه

شهرهای تاریخی به عنوان موجودی زنده و پویا با لایه های تاریخی متعدد، با موضوع پیچیده ای همچون توسعه روبه رو میباشند. بررسیهای انجام شده در سطح بین المللی نشانگر آن است که در شهرهای تاریخی توجه صرف به مقوله حفاظت یا توسعه به تنهایی نمیتواند نتایج مطلوبی دربرداشته باشد؛ این دو رویکرد می بایست به صورت یکپارچه و هم سو با یکدیگر، مورد توجه قرار گیرند. از اینرو، در سال های اخیر رویکرد منظر شهرتاریخی به دلیل نقشی که در پاسخگویی اثر بخش درکاهش تنش و تقابل میان رویکرد حفاظت از ارزش های ملموس و ناملموس و پویاییهای ناشی از توسعه در مقیاس شهر دارد، مورد توجه واقع شده است . لازم به ذکر است که مفهوم یکپارچگی در منظر شهر تاریخی به عنوان بنیادی ترین مولفه در حفاظت از آن مطرح می باشد. نظر به اهمیت موارد ذکر شده، این پژوهش تلاش نموده تا با بهره گیری از روش کیفی و راهبرد تحلیل محتوا از طریق بازخوانی اسناد، کنوانسیونها و بررسی نظریه های مرتبط با مفهوم منظر شهر تاریخی و مولفه های تبیین کننده یکپارچگی آن، به ارزیابی کیفی تاثیرات توسعه های معاصر بر منظر شهر تاریخی ارومیه در محدوده میدان امام خمینی (ره) و بازار بپردازد. نتایج حاصل از ارزیابی های انجام شده، نشان دهنده عدم هم سویی یا تقابل دو دیدگاه توسعه و حفاظت در مقیاس منظر شهر تاریخی است و این موضوع یکپارچگی محدوده مورد نظر را خدشه دار نموده و تاثیرات نامطلوبی بر حفاظت از منظر شهر تاریخی ارومیه داشته است.

ارزیابی، توسعه شهر، حفاظت، منظر شهر تاریخی ارومیه، میدان امام خمینی (ره)