نفیسه روشن نیا - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشکده هنر و معماری دانشگاه خیام ، مشهد، ایران
مریم خزاعی - دکتری معماری، استادیار دانشکده هنر و معماری دانشگاه اقبال، مشهد، ایران
ملیحه شرفی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشکده هنر و معماری دانشگاه خیام ، مشهد، ایران

جامعه مدرن جامعهای با زمینه های فرهنگی متفاوت است و این تفاوتهای فرهنگی منجر به برقراری ارتباط و به دنبال آن تبادل اطلاعات، ایده ها و تجارب جدید شده و فرصت برای درک ارزشهای جهانی، مسایل فرهنگی، سنتها و باورهای مختلف را ایجاد میکند. امروزه ارتباطات بین فرهنگی به عنوان زیرمجموعه ای از فرهنگ و ارتباطات به دنبال مدیریت تفاوتهای فرهنگی میباشد و در این میان بر اشتراکات فرهنگی تاکید دارد و از طریق تعامل و گفت وگو، پلی برای برقراری ارتباط بین فرهنگهای گوناگون ایجاد میکند. فرایند غیرکلامی انسان با محیط و استفاده از هنر به عنوان ارتباط بی کلام، یکی از ابزارهای ارتباط بین فرهنگی بیان شده است. هنر ابزار خاصی از ارتباط است و هنگامی که ارزش یا برتری برای فرهنگ به همراه داشته باشد و باعث تغییر در کیفیت شود، آن را ابزار ارتباطی در نظر میگیرند. در حقیقت، هنر ارتباط را آغاز میکند و میتواند یک ابزار جهانی برای شروع گفتگوی بین فرهنگی باشد و معماری نیز به عنوان زیر شاخه ای از هنر، وسیلهی سنجش فرهنگ است و با در نظرگرفتن مشترکات فرهنگی و اهداف مشترک موجب برقراری تعامل بین فرهنگها میگردد. هدف از این مقاله، بررسی اصول و مفاهیم مشترک معماری کشورهای اسلامی به عنوان راهکار برقراری تعاملات بینفرهنگی با استفاده از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است که در ابتدا با مطالعه کتابخانهای، تعاملات بینفرهنگی به عنوان نیاز اصلی دهکده جهانی و ناظر بر فرهنگهای متفاوت معرفی شده و از هنرومعماری به عنوان زبان مشترک میان انسانها و راهکار برقراری تعاملات بین فرهنگی صحبت به میان آمدهاست و با تحلیل نمونه های معماری منتخب کشورهای اسلامی به یافتن مولفه های موثر در برقراری زمینه های ارتباطات بین فرهنگی پرداخته شده است.

بین فرهنگی، ارتباطات، کشورهای اسلامی، معماری ایرانی- اسلامی