مقایسه دو روش آموزشی در پیشگیری از عود عفونت ادراری در کودکان شهر اراک

سابقه و هدف: عفونت ادراری یکی از بیماری های شایع دوران کودکی است که می تواند عوارض جدی ایجاد کند. عود عفونت ادراری در کودکان زیر 5 سال بیش از 12 درصد گزارش شده که این میزان در کودکان کوچکتر بیشتر بوده و حدود 18-6 درصد است. بیشترین میزان عفونت راجعه (Relapsing) معمولا 2 هفته پس از پایان درمان اتفاق می افتد. تشخیص به موقع، درمان و پیگیری مناسب بیمار می تواند سبب کاهش قابل توجه عوارض شود. باتوجه به شیوع نسبتا زیاد عفونت ادراری در کودکان و عوارض حاد و مزمن آن و بار اقتصادی سنگینی که به خانواده و جامعه تحمیل می کند؛ مداخلات مختلف از جمله مداخلات آموزشی درجهت پیشگیری از این عفونت لازم می نماید. باتوجه به این مسیله پژوهش حاضر با هدف مقایسه دو روش آموزشی در پیشگیری از عود عفونت ادراری در کودکان شهر اراک انجام شد. مواد و روش ها: این کارآزمایی آموزشی برروی 88 نفر از مادران دارای کودک مبتلا به عفونت ادراری مراجعه کننده به مراکزدرمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اراک در سال 1397 انجام شد. نمونه های پژوهش پس از کسب معیارهای ورود، به شیوه بلوک تصادفی انتخاب شدند. یک گروه آموزش از طریق شبکه اجتماعی و گروه دیگر آموزش چهره به چهره دریافت کردند. محتوای آموزشی شامل: شرح بیماری، عوامل خطر، علایم، درمان، رژیم غذایی مناسب، نحوه مصرف آنتی بیوتیک، چگونگی کنترل تب، راه های پیشگیری، لزوم پیگیری بیماری و عوارض آن بود که برای مادران گروه اول از طریق پیام های تلگرامی طی سه روز و برای گروه دوم بصورت یک جلسه آموزش 45 دقیقه ای در روز مراجعه به شکل چهره به چهره ارایه شد. سپس یک ماه بعد، میزان عود عفونت ادراری در کودکان با آزمایش ادرار و طبق تشخیص بالینی پزشک، سنجیده شد. آنالیز اطلاعات با نرم افزار spss نسخه 24 صورت گرفت. کدIRCT: IRCT20171111037377N2 . کد اخلاق دانشگاه علوم پزشکی اراک: IR.ARAKMU.REC.1396.182 یافته ها: شرکت کنندگان در پژوهش از نظر تمام مشخصات دموگرافیک در هردو گروه یکسان بودند. 86/4% (76 نفر) دختر و پسر و میانگین سنی آنها 13/6% (12 نفر ) پسر و میانگین سنی آنها 2.49±3.93 سال بود. 44/3 (39 نفر) از کودکان شرکت کننده در مطالعه سابقه قبلی عفونت ادراری داشتند و %55/7 (49 نفر) بدون سابقه قبلی بودند. %51/1 (45 نفر) با سابقه ریفلاکس ادراری و %48/9 (43 نفر) بدون سابقه ریفلاکس ادراری بودند. %20/5 (18 نفر) سابقه خانوادگی عفونت ادراری داشتند و %79/5 (70 نفر) فاقد سابقه خانوادگی بودند. میزان عود یک ماهه عفونت ادراری در گروه آموزش از طریق شبکه اجتماعی %4/5 (2نفر) و در گروه چهره به چهره نیز %4/5 (2نفر) بود که از نظر آماری با یکدیگر اختلاف معناداری نداشتند (P=0/999). نتیجه گیری: باتوجه به نتایج حاصل از این پژوهش و مقایسه آن با نتایج پژوهش های قبلی؛ میتوان نتیجه گرفت میزان عود عفونت ادراری در کودکان به دنبال مداخله آموزشی کاهش یافته و هردو روش آموزشی بر کاهش عود موثر بوده اند، لذا میتوان باتوجه به شرایط بیمار و امکانات موجود از یکی از دو روش مذکور بهره برد.

Keywords:

آموزش , کودکان , عفونت ادراری , عود