کلاس های استاد محور: بررسی تجربیات دانشجویان از چرت زدن و به خواب رفتن در کلاس درس

سابقه و هدف: برخی از شواهد حاکی از آن است که چرت زدن و خواب های کوتاه به مدت سه بار در هفته حداقل به مدت نیم ساعت منجر به کاهش مرگ به دلیل مسایل قلبی به میزان 37درصد می شود. مطالعات گروه ناسا نیز دال بر آن است 26 دقیقه پرت سبب افزایش عملکرد به میزان 34درصد و هوشیاری تا 54 درصد می شود. علی رغم مزایای بر شمرده و به طور سنتی چرت و یا خواب های کوتاه در کلاس درس با اهداف آموزشی رفتاری پسندیده نبوده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی تجربیات دانشجویان علوم پزشکی از خوابیدن در کلاس درس و یا چرت زدن بوده است. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی کیفی (1396) برای بررسی تجربیات دانشجویان از مصاحبه با سوال باز استفاده شد. مصاحبه ها با سه سوال باز و چند سوال کاوشی (probing) هدایت شدند. برای گردآوری اطلاعات از دو روش مصاحبه حضوری و غیرحضوری (بر خط) استفاده شد. از 60 دانشجوی علوم پزشکی (فیزیوتراپی/توانبخشی، ارتوپد فنی، کاردرمانی، گفتاردرمانی، پرستاری) دختر و پسر در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد سوال شد آیا تا کنون در کلاس درس خوابیده اید اگر بلی چرا، دلیل خود را با ذکر تجربه/ مثال توضیح دهید. از شرایطی بگویید که سبب شده است به خواب بروید. آیا استاد از خواب رفتن شما مطلع شد اقدام چه بوده است و اگر جای استاد بودید چه کاری می کردید داده ها خط به خط خوانده شد و کدگذاری سطح یک، تشکیل خوشه و تعیین مضامین مطابق رویکرد تحلیل محتوا content analysis صورت گرفت. اصول اخلاق در پژوهش از نظر محفوظ ماندن هویت فردی مشارکت کنندگان رعایت گردید. یافته ها: تحلیل داده ها نشان داد که شرکت کنندگان در این مطالعه هم تجربه خواب به صورت کامل و هم به صورت چرت های کوتاه یا مکرر را داشتند. شرایط فیزیولوژیک (نخوابیدن به اندازه کافی)، شرایط محیطی کلاس (ردیف آخر، ارگونومی کلاس)، شرایط آموزشی (درس کم اهمیت، درس سنگین غیرقابل فهم، کلاس استاد محور، ریتم تدریس،) از عوامل مرتبط با بروز خواب در کلاس بودند. بازخورد اساتید نادیده گرفتن، تذکر دادن، کسر نمره، تغییر صندلی، بیرون کردن از کلاس و انتظارات فراگیران از استاد نادیده گرفتن و عدم واکنش به خوابیدن در کلاس درس، اجازه ترک کلاس برای خوابیدن و در صورت تکرار پدیده، تذکر به صورت خصوصی با روشی محترمانه و دوستانه بوده است. نتیجه گیری: تجربیات دانشجویان حاکی از آن بود که شرکت کنندگان خواب در کلاس را شیرین و مهمترین عامل برای ایجاد خواب آلودگی را کلاس های استاد محور و شیوه های تدریس می دانستند. بازنگری در شیوه های مدیریت کلاس برای موثر بودن زمان فعال صرف شده در کلاس های درس امری بسیار جدی به نظر می رسد.

Keywords:

دانشجو , خواب , کلاس درس , دانشجو , یاددهی یادگیری