حسین خلیلی شایان - دانشجوی دکتری تخصصی سازه های آبی، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی دانشگاه تهران
جواد فرهودی - استاد بازنشسته گروه مهندسی آبیاری و آبادانی دانشگاه تهران
علیرضا وطن خواه - دانشیار گروه مهندسی آبیاری و آبادانی دانشگاه تهران

عمده مطالعات آبگذری دریچه های قطاعی مختص به شرایطی است که دریچه با عرضی برابر عرض پاییندست طراحی شوند. در این تحقیق بر اساس کاربرد اصول انرژی و اندازه حرکت، معادلاتی نظری جهت تعیین آبگذری و آستانه استغراق دریچه در شرایط تفاوت عرض دریچه و کانال پاییندست ارایه گردید. بر مبنای هزار سری داده از مدل آزمایشگاهی سه دریچه قطاعی موازی، کارایی مدل پیشنهادی و روابط تک دریچه بررسی گردید. نتایج نشان داد رابطه پیشنهادی در شرایط عملکرد مستغرق تمامی دریچه ها دقت تعیین آبگذری را به میزان قابل توجهی بهبود میدهد. در شرایط عملکرد انتقالی یک دریچه از چند دریچه استفاده از این مدل نتایج مناسبی را در شناسایی وضعیت جریان و آبگذری ارایه نمیکند. در نتیجه پیشنهاد میگردد در شرایط عملکرد دریچه های موازی از مانور دریچه تحت جریان انتقالی خودداری شود. میانگین قدرمطلق خطای نسبی از رابطه پیشنهادی در شرایط عملکرد مستغرق همه دریچه های موازی از 2/2 درصد تا 6/9 درصد متغیر است.

آبگذری، آستانه استغراق، دریچه قطاعی، جریان آزاد، جریان مستغرق