عبدالله فروغی راد - گروه مهندسی معدن، دانشکده فنی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
عطااله بهرامی - گروه مهندسی معدن، دانشکده فنی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

ماده معدنی کلینوپتیلولیت جز خانواده زیولیت ها (زیولیت ها با توجه به خواص فیزیکی و شیمیایی خود دارای ترکیبات نسبتا متنوعی هستند) و یکی از مفیدترین انواع زیولیت های طبیعی است. کلینوپتیلولیت از گروه سیلیکات ها و زیر گروه تکتوسیلیکات ها (شیمی: سیلیکات آلومینیوم کلسیم پتاسیم سدیم هیدرات) است. از کلینوپتیلولیت معمولا بعنوان صافی شیمیایی، جاذب شیمیایی و خالص کننده آب استفاده می شود. این ترکیبات دارای ساختار چهار وجهی (چهار اتم اکسیژن حول یک اتم سیلیس) هستند که در آن ها حفره ها و کانال هایی با ابعاد 10-3 آنگستروم وجود دارد. این حفرات حاوی 20-10 درصد آب هستند. وجود این ساختمان، موجب تبادل کاتیونی با ظرفیت بین meq/gr 73/4-16/2 در کلینوپتیلولیت ها شده است. قابلیت تبادل یونی و جذب سطحی، این ساختارها را قادر به حذف بسیاری از ترکیبات کاتیونی از محلول ها می نماید. زیولیت ها تمایل بسیار اندکی برای تبادل ترکیبات آنیونی دارند. استفاده از بتن سبک در اعضای سازه ای می تواند به عنوان راهکار مناسبی جهت کاهش خطرات ناشی از زلزله تلقی شود. یکی از محدودیت های کاربرد عمده بتن سبک مصرف بیشتر سیمان در آن نسبت به بتن معمولی است و یکی از راهکارهای بر طرف کردن این نقیصه استفاده از مواد جایگزین سیمان می باشد. استفاده از بتن با وزن مخصوص پایین و همچنین افزایش مقاومت فشاری بتن می تواند منجر به سبک سازی و کاهش ابعاد اجزای سازه ای گردد. در این مقاله، تاثیر زیولیت برمقاومت بتن، وزن مخصوص و میزان جذب آب بتن، بررسی شده است. نتایج آزمایش بر روی پنج نمونه با درصدهای متفاوت زیولیت (0%، 10%، 20%، 30%، 40%) با نتایج آزمایش بر روی نمونه شاهد مقایسه شد. افزایش مقاومت، کاهش وزن مخصوص و افزایش میزان جذب آب بتن از نتایج وجود زیولیت در بتن سبک هستند.

زیولیت، بتن، مقاومت فشاری، جذب آب سطحی