افسانه بختیاری - استادیار ، بهداشت سالمندی، دانشگاه علوم پزشکی بابل. بابل، ایران
محبوبه پورعلی - کارشناس ارشد بهداشت باروری، دانشگاه علوم پزشکی بابل. بابل، ایران
سید جلیل سیدی اندی - استادیار آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، پژوهشکده سلامت، دانشگاه علوم پزشکی بابل. بابل، ایران

مقدمه: ظرفیت کارکردی شرایط زندگی فرد به طور مستقل است و فقدان آن می تواند عاملی باشد که سبب سوء تغذیه می شود و مستلزم توجه متخصصان و اعضای خانواده است. لذا هدف از این مطالعه بررسی رابطه وضعیت تغذیه ای و ظرفیت عملکردی سالمندان می باشد.مواد و روشها: مطالعه cross-sectional بروی 290 سالمند بالای 60 سال در هر دو جنس انجام شد. داده ها شامل پرسشنامه های اجتماعی-دموگرافیک و موربیدیتی و نیزارزیابی تغذیه ای (MNA)، همچنین متغیرهای فعالیت های روزانه و ابزاری (ADI, IADL; activities of daily and instrumental living) بود.یافته ها: 59٪ شرکت کنندگان زن بودند، 28٪ مبتلا به هیپرتانسیون، 7/22٪ مبتلا به دیابت بودند و 5/19٪ بیماری قلبی عروقی (CVD) داشتند. 82٪ و 63.4٪ از سالمندان از نظر ADL و IADL بطور کامل مستقل بودند. افراد بر اساس MNA به سه گروه تقسیم شدند: طبیعی (8/70٪) ، در معرض سوء تغذیه (24٪) و سوء تغذیه (5/2٪). ارتباط معنی دار بین وضعیت تغذیه ای با ADL و IADL یافت شد(P<0.001) . آنالیز رگرسیون لجستیک با کنترل سن، جنس، شاخص توده بدنی، فشار خون بالا، دیابت، CVD و سیگار کشیدن نشان داد که افراد در معرض خطر سوء تغذیه و سوء تغذیه در ریسک کاهش ADL (odds ratio: 4.96; 95% CI: 1.54–7.50) و IADL (OR: 2.58; 95% CI: 1.30–5.06) در مقایسه با گروه نرمال قرار دارند. همچنین ارتباط بین ADL و IADL با سن، تحصیلات و ناخوشی ها (مانند مشکلات بینایی، شنوایی و مشکلات دندانی) یافت شد(P<0.001). IADL ارتباط معنی داری را با میزان درامد نشان داد (p<0.03).بحث و نتیجه گیری: وضعیت تغذیه، افزایش سن، فقر آموزشی و وجود ناخوشی ها می تواند بر ظرفیت عملکردی سالمندان بر اساس ADL and IADL تاثیر بگذارد. کنترل این عوامل می تواند ضمن بهبود ظرفیت عملکردی سالمندان، کیفیت زندگی آنها را نیز بهبود بخشد.

ظرفیت کارکردی، وضعیت تغذیه ای، سالم