محمد عطارزاده - کارشناسی ارشدزبان شناسی مدرس دانشگاه جامع علمی کاربردی مرکزعلمی کاربردی هلال احمر کرمان

دیوان حافظ بی شک یکی از غنی ترین، دلنشین ترین و والاترین مجموعه های شعر است. این مجموعه براساس محتوای غنی دینی و عرفانی، منبعی بسیار گسترده جهت مطالعات در حوزه های گوناگون از ادبیات تا روانشناسی و جامعهشناسی است. نظریه کنشهای گفتاری به موضوع کنشها (اعمالی) میپردازد که با زبان میتوان انجام داد. در مجموعه غزلیات حافظ، بررسی انواع کنشها و زیرمجموعه های آنها و نیز بررسی بسامد و تحلیل فراوانی انواع کنشها، به ما نشان خواهد داد که تا چه اندازه غزلیات حافظ با مباحث موجود در نظریه کنشها منطبق است و انواع کنشها تا چه اندازه و به چه شکل در غزلیات حافظ به کار رفتهاند. این چیزی است که در این پژوهش به آن پرداخته میشود. برای این کار، 50 غزل از بین غزلیات بیشتر شناخته شده و قطعی حافظ، جهت بررسی انتخاب شدند و انواع کنشها و زیرمجموعه های کنشهای موجود در آنها مشخص شد. سپس فراوانی و علت کاربرد هرنوع کنش با ذکر نمونه توضیح و تحلیل شد. نتایج بررسیها نشان داد که غزلیات حافظ به نحوی ظریف و دقیق با مباحث نظریه کنشهای گفتاری تا حد زیادی تطابق دارد.

حافظ، کنش گفتاری، غزلیات