سیمای قدسی شاهان در تمثیل های عطار و پیوند آن با شاه آرمانی

ایران یکی از معدود سرزمینهایی به شمار میرود که هزاران سال به صورت مداوم حکومتهای گوناگونی را تجربه کرده است. از این میان، نوع متمرکز حکومت که در راس آن، فردی تمام یا بیشینه ی قدرت را در اختیار دارد تحت عنوان هایی مانند پادشاهی، سلطنت و... بیشترین سابقه ی حضور در عرصه ی سیاسی و فرهنگی ایران را داشته است. پیداست که هر نوع نگرشی نسبت به زندگی اجتماعی ناگزیر در جایی به موضوع حاکمیت خواهد رسید و عرفان نیز از این دایره بیرون نیست. عطار به عنوان یکی از نامدارترین عارفان ایران زمین در تمثیلهای خودز اواژگان پادشاه، سلطان، و هم معنی های تقریبی آنها فراوان بهره برده است و از آنجا که وابسته به هیچ درباری نبوده، تعریف او از واژگان مذکور، تعریفی ویژه خواهد بود. در نوشتار حاضر با بررسی تمامی موارد مرتبط و ترسیم سیمای شاهانی همچون محمود غزنوی بر اساس توصیف داده های پراکندهی موجود در تمثیل ها، به این نتیجه خواهیم رسید که شاه آرمانی در نظر عطار همواره با دین مرتبط بوده و از نظرگاه عارف شاعر، شاه آرمانی که کمال مطلوب هر انسان است، سیمایی قدسی دارد.

Keywords:

شاه آرمانی , منطق الطیر عطار , الهی نامه عطار , مصیبت نامه , اسرارنامه