شیوه ی روایتگری ادبی ، سیاسی واعتقادی ابوالفضل بیهقی

ابوالفضل بیهقی ادیبی سیاستگر ومورخی قریب الوقوع و حاضر در معرکه حوادث زمانه خود، تماشاگری حاذق، بینا، مفسر و دوراندیش ومتکلمی محافظه کار وسیاس است. دیده ها وشنیده های خودرا بادقت کاویده، ورستاخیز شده درکنارهم چیده است. تاریخ وی آینه حقیقت نمای برههای از دوران شکوه و افول سلسلهی غزنوی است. هم صدایی وتبعیت اعتقادی ازخلفای عباسی درعین اقتدار و قدرت سلسله ایرانی غزنوی درآن مشهود است. خرد دینی، خردورزی وآزاداندیشی بیهقی ایرانی نژاد در جای جای کلامش موج میزند. دنیاتوصیفی، دنیا ستیزی وعاقبت دنیادوستی نکوهیده درآن نمایان است. تاریخ وی حاصل بیست و هشت سال تلاش دردوران پختگی، انزوا و فارغ از مناقشات حکومتی درسایه آرامش نگاشته شده است. درمرتب های بسیارعالی از علم النفس روان شناسی پسیکولوژی شخصیت افراد را مطالعه، هضم، معرفی وتفسیر کرده است. رگه ها وسوسوهایی پنهان وگاه تاریک و مبهم از تایید ومعرفی فقه، کلام، اعتقاد و فرهنگ شیعیان خاصه نیشابوریان بسیار ماهرانه، نادر، محدود ومحتاطانه درکلام وی نمایان است. او حقیقت بین، حقیقت گو، حقیقت نویس است. درنثرخراسانی سحرانگیزخود از پوسته وکالبد آدمیان تاریخش ماهرانه عبور میکند و روانشناسانه راز درونمحرکات باطنی، انگیزه و باورهای اعتقادی آنان به دست میدهد.درجای جای متن روایی خود درکنارخواننده حضوری درخشان و محسوس دارد. بامهارتی سحرانگیز در نوشتار درخواننده عطش ایجاد نموده و وی را همداستان به دنبال حوادث میکشاند.

Keywords:

ابوالفضل بیهقی , آداب نوشتاری , پسیکولوژی , تماشاگری , خردورزی , آزاداندیشی