هادی ویسی - استادیار جغرافیای سیاسی دانشگاه پیام نور

جهان سیاسی در هیچ زمانی یک کل منسجم و یکپارچه نبوده و در دوره های مختلف تاریخی متاثر از وضعیت جغرافیایی، ایدیولوژی های سیاسی، قدرت سیاسی، قلمرو سازی و مرزبندی به واحدهای سیاسی- فضایی مختلفی تقسیم شده است. در دوره های باستانی به صورت امپراتوری های بزرگ در دوره های میانه به صورت حکومت های قبیله ای و در دوره مدرنیته به شکل دولت های ملی مهمترین واحدهای سیاسی- فضایی بوده اند که نقشه سیاسی جهانی را شکل داده اند. رقابت و همکاری میان واحدهای سیاسی- فضایی و نوع رابطه و کیفیت آن باعث شکل گیری ساختار ژیوپلتیک جهانی در دوره های مختلف شده است. این پژوهش به دنبال پاسخ به این مسیله است که واحدهای سیاسی- فضایی در آینده چگونه خواهد بود و روابط میان آنها که ساختار ژیوپلتیک جهانی را شکل می دهند چگونه می توان ارزیابی کرد. نتایج تحقیق نشان می دهد که سه سناریو برای واحدهای سیاسی- فضایی و روابط میان آنها می توان تصور کرد: 1- ادامه وضع موجود بر اساس کشور محوری و دولت ملی در چارچوب روابط فضایی موزاییکی، 2- منطقه گرایی و یکپارچگی های منطقه ای در چارچوب روابط فضایی سیستمی، 3- دولت شهر محوری و روابط بین الشهری (شهرهای جهانی) بر اساس روابط فضایی شبکه ای. مدل اول آینده ممکن، مدل دوم آینده محتمل و مدل سوم آینده مرجع خواهد بود.

واحدهای سیاسی- فضایی، ژیوپلیتیک، دولت ملی، جهان سیاسی، آینده نگاری