تاملی بر رویکردها و روش های مختلف آموزش ارزش ها: تلقین تا کاوشگری

در این پژوهش تلاش شده است تا پنج رویکرد مختلف در آموزش ارزشها مورد بررسی قرار گیرد و به این سوال؛ محتوا هایی که گاه به صورت صریح و گاه به صورت ضمنی در پی آن هستند تا ارزشها را منتقل کنند از کدام رویکردها و روشهای تدریس استفاده میکنند، پاسخ دهد. این سوال هدف کلی این نوشتار را شامل میشود که با یک بررسی تطبیقی در ادبیات پژوهشی کشورهای مختلف در این زمینه در پی پاسخگویی به آن خواهیم بود و اطلاعات مورد نیاز برای پاسخ گویی به این سوال از طریق اسناد و مدارک کتابخانهای، جستجو در شبکه جهانی اینترنیت جمع آوری شده است و در هر رویکرد تلاش شده، تا فاکتورهایی مانند: منطق و اهداف هر رویکرد، فرایند پذیرش ارزشها؛ روشهای مختلف تدریس، مدل آموزشی، نقش معلم و دانش آموزان و ویژگیهای مواد یاددهی – یادگیری در هر رویکرد مورد بررسی قرار گیرد. از جمله رویکردهای که در زمینه آموزش ارزشها مورد بررسی قرار گرفتهاند عبارتند از رویکرد تلقین ارزشها، رویکرد رشد اخلاقی، رویکرد تحلیلی، رویکرد شفاف سازی ارزشها، و رویکرد یادگیری فعال. در رویکرد تلقین ارزشها هدف اصلی انتقال ارزشهای مطلق و از پیش تعیین شده به فراگیران میباشد. در رویکرد رشد اخلاقی تلاش میشود تا توانایی دانش آموزان در زمینه استدلال اخلاقی افزایش یابد. در رویکرد تحلیلی هدف کمک به دانش آموزان برای افزایش قدرت تفکرانتقادی و استفاده از روشها و رویه های علمی در حل مسایل اجتماعی است. رویکرد شفاف سازی ارزشها تلاش میکند تا به دانش آموزان کمک کند تا ارزشهایی که به آنها پایبند هستند را به طور کامل بشناسند و سرانجام در رویکرد آموزش فعال تلاش بر این است که توانایی دانش آموزان را برای حضور مستقیم برای حل مشکلات اجتماعی چه در سطح اجتماع و چه در سطح کلاس درس افزایش دهد.

Keywords:

آموزش ارزش ها , رویکرد شفاف سازی ارزشها , رویکرد تلقین ارزشها , رویکرد رشد اخلاقی , رویکرد یادگیری فعال