محمدعلی وطن دوست - استادیار گروه فلسفه و حکمت اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد

چیستی و چگونگی صدور منش و رفتار در انسان، جزو مسایلی است که فهم دقیق آن، میتواند اساس و پایه تربیت انسان قرار گرفته و مربیان تربیتی را در شیوه رساندن انسان به قله کمال یاری رساند. در جستار حاضر، با روش عقلی و فلسفی، که بر پایه مباحث موجود در منطق و فلسفه شکل گرفته است، مراحل صدور منش یا رفتار در انسان مورد تحلیل و واکاوی قرار گرفته است. در همین راستا، در گام نخست، چهار مرحله تصور فعل و غایت آن، تصدیق به خیر بودن فعل، شوق و اراده که در دانش فلسفه مورد بحث قرار میگیرد، در قالب سه اصطلاح بینش، گرایش و منش بازنویسی شده و چیستی و چگونگی پیدایش بینشها ، گرایشها و منشها مورد تحلیل قرار گرفته است. در پایان، منش و رفتار سالم به عنوان غایت تربیت انسان و راهکارهای دستیابی به آن، تبیین گردیده است. این راهکارها عبارتند از: اصل تعلیم و تعلم ، اصل رفع موانع ،اصل تذکر که به دوشاخه یادآوری بینشهای درست و یادآوری موانع اخلاقی رفتار تقسیم میشود.

بینش، گرایش، منش، شخصیت، راهکار تربیتی