یاسمین صحرابیگی - کارشناس ارشد حقوق جزا وجرم شناسی

قوانین کیفری معمولا با هدف حفظ نظم و صیانت از ارزش های حاکم بر یک جامعه تدوین می شود .اجرای عدالت کیفری در معنای اخص آن را نه در قوانین کیفری ماهوی که در قواعد و مقررات شکلی یعنی تشکیلات قضایی و آیین دادرسی کیفری باید جستجو کرد . تحقیقات پلیسی در این تشکیلات از حساس ترین مراحل فرآیند کیفری می باشد زیرا اولین مواجهه متهم با دستگاه عدالت کیفری در این مرحله انجام می شود لذا رعایت اصول دادرسی عادلانه در این مرحله از اهمیت بسیاری برخوردار است .هدف از این پژوهش تعیین اصول دادرسی عادلانه در فرآیند تحقیقات پلیسی از منظر قانون جدید آیین دادرسی کیفری می باشد. این پژوهش به روش اسنادی و کتابخانه ای از منابع موجود جمع آوری گردیده است تا قانون جدید آیین دادرسی کیفری و برخی قوانین شکلی و ماهوی ناظر بر حقوق متهم در فرآیند تحقیقات پلیس را مورد بررسی قرار دهد .نتایج حاکی از این است که در قانون جدید مواردی از قبیل اعلام حقوق متهم توسط پلیس و مراجع ذیربط و وظایف آنان تا حدودی نسبت به متون قانونی گذشته شفاف تر گردیده است . در این راستا پیشنهادهایی از قبیل رفع خلاء های قانونی و پیش بینی ساز و کارهای نظارتی و تضمینی مستقل برای نظارت بر عملکرد پلیس از قبیل توسعه و گسترش محدوده ی عملکرد و نظارت قضایی نسبت به عملکرد پلیس، تعامل هر چه بیشتر پلیس با نهادهای حقوقی، آموزش هر چه بیشتر پلیس به منظور ارتقای دانش آنها و تضمین هر چه بیشتر حقوق متهم ارایه گردیده است.

دادرسی عادلانه ، تحقیقات پلیسی ، حقوق متهم ، قانون جدید آیین دادرسی کیفری