سعید قاسمی - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم شناختی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد
سیدامیر امین یزدی - پسا دکتری روانشناسی بالینی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، گروه علوم تربیتی
علی مشهدی - دکتری روانشناسی بالینی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، گروه روانشناسی

وجود نقص در گفتار در اختلال طیف درخودماندگی و متعاقب آن کاهش ارتباط و تعاملات اجتماعی و ناکامی والدین و کودکان درارتباط برقرار کردن باعث توجه روز افزون به این دسته مشکلات درکودکان درخودمانده شده است. پژوهش حاضر باهدف بررسیاثربخشی مدل تحولی تفاوت های فردی مبتنی بر ارتباط (DIR) بر بهبودگفتار در کودکان اختلال طیف درخودماندگی انجام شد. جامعهموردمطالعه تمامی کودکان 3 - 8 سال مبتلابه اختلالات طیفاتیسم بود که در زمان اجرای آزمون به کلینیکرهگشا اصفهان مراجعه کردند.از این جامعه 6 نفر به روش نمونه گیری در دسترس با توجه به ملاک های ورود و ملاک های خروج انتخاب شدند. مداخله طی حداقل26 جلسه 45 دقیقه ای،هفته ای دو بار برگزار شد. در این پژوهش از مقیاس درجه بندیاتیسم کودکی، آزمون سنجش رشد نیوشااستفاده شد. پژوهش حاضر کاربردی و شبه آزمایشی باطرح پیش آزمون- پس آزمون یک گروهی اجرا شد. پس از اتمام جلسات درمانی، طی جلسه ای جداگانه پس آزمون ها انجام شد. برای تحلیل داده ها از آزمون ویلکاکسون استفاده شد.نتایج نشان داد که درنمرات گفتار تفاوت معنادار وجودداشت در نتیجه این پژوهش می توان گفت که رویکرد DIR می تواند اثراتی مثبت بر گفتار در میانکودکان دارای اختلال طیف درخودماندگی داشته باشد.

مدل تحولی تفاوت های فردی مبتنی بر ارتباط (DIR)، گفتار، اختلال طیف درخودماندگی