مروری بر کاربرد مدل SWAT در ایران ، چالش ها و افق های آتی

Publish Year: 1397
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: Persian
View: 558

متن کامل این Paper منتشر نشده است و فقط به صورت چکیده یا چکیده مبسوط در پایگاه موجود می باشد.
توضیح: معمولا کلیه مقالاتی که کمتر از ۵ صفحه باشند در پایگاه سیویلیکا اصل Paper (فول تکست) محسوب نمی شوند و فقط کاربران عضو بدون کسر اعتبار می توانند فایل آنها را دریافت نمایند.

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

SWAT01_023

تاریخ نمایه سازی: 30 دی 1397

Abstract:

مدل SWAT (Soil and Water Assessment Tool) از اوایل دهه 0831 شمسی مورد توجه محققان کشور قرار گرفته است. مدل ابتدا تنها به عنوان موضوع و ابزاری برای پایاننامه و رساله ها تعریف می شد. تمرکز آنها نیز عمدتا ارزیابی آن وشبیه سازی فرآیندهای هیدرولوژیکی بود. این دانش عمومی همراه با برگزاری کارگاه های آموزشی در سطح دانشگاه های کشور ارتقاء یافت و عمق استفاده از مدل گسترده تر گردید. در این راستا انجام مطالعاتی با تغییر در کد برنامه، ورود به مطالعات پیچیده حوضه های مشترک فرا مرزی، اتصال آن به دیگر مدلها و یا ایجاد ظرفیتهای جدید در آن مانند حسابداری آب، مثالهایی هستند. همزمان با این توسعه و ظرفیت سازیهای مربوط؛ SWAT وارد مطالعات فنی نیز شد و برخی شرکتهای مشاور بخصوص برای مطالعات کیفی از آن استفاده کردند. برای آخرین طرح جامع آب کشور و سیستم پشتیبانی از تصمیم (DSS) مربوط نیز این مدل از گزینه های مطرح بود. در ادامه و از بعد ورود به عرصه تصمیم سازی در دستگاه های اجرایی و بستری برای سیاستگذاری های کلان کشور، از اواخر دهه 0831 ، شاهد نقش آفزینی بیشتر این مدل بوده ایم. برای نمونه میتوان به گزارشهایی اشاره نمود که با استفاده SWAT ، تفاوت نتایج اقدامات صرفه جویی آب را در مقیاس مزرعه و حوضه نشان دادند. این گزارشها بخصوص برای احیای دریاچه ارومیه بیشترین توجه را به خود جلب کردند. نتیجه اینکه امروز میتوان ارزیابی واقع بینانه تری را نسبت به امکان افزایش بهره وری آب، طرح احیاء و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی کشور، تامین حقابه محیط زیستی براساس رویکردهای جامع این مدل ارایه داد. از این منظر، مدل سازی برنامه های توسعه 5 ساله ششم در بخش آب و کشاورزی و صرف اینکه محققان کشور چنین موضوعات کلانی را در دستور کار قرار دادهاند، خود نشانی است از تغییر افق دید در بهرهبرداری از مدل و انتظارات آن. البته ورود به این مباحث مراحل آماده سازی و واسنجی مدل را بسیار پیچیده تر مینماید. برای آن نیز اتکای سنتی صرف به آمار آبسنجی فراتر میرود و بخصوص واسنجی مولفه تبخیروتعرق بسیار اهمیت مییابد. مسلما بعد از دو دهه ظرفیت سازی انسانی و توسعه ویرایش های بسیار متنوع مدل، انتظار است تا این مجموعه بتوانند در چالشهای روزافزون مدیریت منابع آب و سیاستگذاری های مربوط نقش ایفا نمایند، هرچند هنوز SWAT راه نسبتا طولانی را برای حصول به آن، چه در داخل و چه خارج از کشور دارد

Authors

سعید مرید

دانشگاه تربیت مدرس