فاطمه بختیاری دوست - کارشناس ارشد معماری داخلی .دانشگاه سوره تهران
محمدباقر کبیرصابر - استادیار دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

بناهای ارزشمند، میراثی گرانبها برای هر تمدن و کشوری به حساب می آیند. بنابراین حفظ و بقای آنها برای آیندگان دارای اهمیت است. امروزه تعداد زیادی از بناهای ارزشمند، به دلایلی همچون منسوخ شدن کاربری اولیه، متناسب نبودن فضاهای داخلی جهت نیازهای امروزین، بدون استفاده رها شده اند. لذا تغییرکاربری، به منظور استفاده ی مجدد از آنها، به عنوان یکی از راهکارهای حفاظت و باززندهسازی مطرح میشود. از آنجایی که جهت بهره برداری مجدد از بنا، ناگزیر به دخالت و ایجاد تغییر در آن میباشیم، طراحی داخلی در یک بنای میراثی متناسب با عملکرد جدید آن اهمیت مییابد. یک بنای میراثی حامل پیامهایی میباشد که ماهیت آن را تعریف می کند، و همین اصل باعث تمایز طراحی در اینگونه زمینه ها با سایر موارد میشود. بر این اساس طراح به عنوان اتصال دهندهی گذشته به آینده دارای مسیولیتی سنگین در برابر نسلهای گذشته، حال و آینده است. لذا رعایت اصول و معیارهای موثر جهت حفظ ارزش های بنا در طراحی داخلی به منظور تغییرکاربری، اهمیت به سزایی می یابد. مقاله ی حاضر در پی یافتن اصول راهنما و معیارهای موثر طراحی در زمینه های ارزشمند میباشد. تا علاوه بر حفظ ارزشهای بناهای میراثی تغییرکاربری سازگار با آن ها صورت گیرد. دستور العمل های پیشنهادی ثابت نیستند، اما جامع اند، به طوری که میتوانند در موقعیت های متنوعی استفاده شوند و با ویژگی های خاص موارد گوناگون و ارزش های نهفته در هر زمینه ی تاریخی منطبق شوند. شیوه ی پژوهش در این مقاله به صورت مطالعات کتابخانه ای و بررسی نمونه های موجود در این راستا می باشد. بدین منظور در ابتدا به بررسی اصول و قوانین حاصل از بیانیه ها و قطعنامه های جهانی، جهت تغییرکاربری پرداخته ، سپس با بررسی نمونه های موجود، و راه کارهای ارایه شده در این زمینه به تدوین اصول و معیارهای پیشنهادی جهت طراحی پرداخته می شود؛ در پی آن با اشاره به هر یک از شاخص های تاثیرگذار، و تطبیق آن با اصول تغییرکاربری سازگار، جدولی از عواملی که میبایست درطراحی داخلی مورد توجه قرارگیرند ارایه میگردد که از جمله مهمترین اصول مورد توجه رعایت سادگی، انعطاف پذیری، بازگشت پذیری و توجه به روحیه ی مکان و حفظ ارزشها و زیبایی های بصری معرفی میگردد.

معماری داخلی، معیارهای طراحی داخلی ، ابنیه ارزشمند، تغییرکاربری سازگار، بازطراحی