محسن اسلامی - کارشناس ارشد و کارشناس اداره تحفیقات هواشناسی کشاورزی رفسنجان
محمد بازماندگان - کارشناس ارشد و کارشناس اداره تحفیقات هواشناسی کشاورزی رفسنجان
مژده حیدری صالح آبادی - محقق پژوهشکده پسته
حسین رضایی تاج آباد - کارشناس ارشد مدیریت جهاد کشاورزی رفسنجان

با افزایش رشد جمعیت که به تبع آن زیاد شدن روزافزون مواد آلاینده هوا را در بر دارد تغییرات آب و هوا جز لاینفک طبیعت امروز شده است. تغییرات آب و هوایی که باعث قرارگرفتن مرحله خاصی از گیاه در شرایط نا مساعد و دمایی آن مرحله باعث شده است که کار و تحقیق برروی چنین موضوعی حایز اهمیت شود. به همین دلیل با استفاده از آمار تحقیقات هواشناسی که به بررسی تاثیر دمایی به بزرگ شدن جوانه و در بعضی مواقع باز شدن جوانه ها را در بر داشته است، که این رویداد در سال 1397 در بعضی از نقاط مشاهده شده است. داده های ثبت شده در اداره تحقیقات هواشناسی رفسنجان نشان میدهد که متوسط دما در بازه زمانی بین مرحله تمام گل تا تکمیل پوسته استخوانی در سال 1396 به طور کلی 25/15 درجه سانتیگراد و در سال 1397، 21/8 درجه سانتیگراد و همچنین میانگین دمای روز در فروردین ماه و اردیبهشت سال 1396، 27/6 درجه و در سال 1397 با میانگین 25/5 درجه سانتیگراد بوده است، همچنین به دلیل باز شدن جوانه های رقم فندقی در خرداد ماه و ریزش اولیه آن در این ماه بررسی تفکیکی آن نتایج روشن تری را نشان میدهد، به گونه ای که در سال 1397 میانگین دمای شب و روز پایین تری نسبت به سال 1396 دارد و از طرفی بالاترین دما و پایین ترین دمای فروردین و اردیبهشت در سال 1397 نسبت به سال 1396، هم در شب و هم در روز اتفاق افتاده است. به همین دلیل با وجود اینکه در هر دو سال تقریبا مرحله تکمیل پوسته استخوانی در تاریخ یکسانی به وقوع پیوسته و از طرفی مرحله گل دهی در سال 1396 دیرتر از سال 1397 اتفاق افتاده، پس زمان کمتری برای تکمیل و فتوسنتز و سنتز مواد در سال 1396 داشته است. در کل این رویدادها میتواند به دلیل کم بودن دمای پایین در روز و شب و همچنین دمای بالا در سال 1397 باشد که گیاه تمام مراحل فنولوژی خود را تکمیل کرده و در مواردی در این فصل به دلیل تغذیه وارد مرحله رشدی می شود.

پسته، جوانه زایشی، هواشناسی