بررسی کالوسزایی در برگ پسته پایه بادامی ریز زرند تحت تیمار با هورمون های اکسین و سیتوکنین

پسته از گیاهان با ارزش تجاری متعلق به جنس Pistacia است. یکی از مشکلات گسترش باغات پسته عدم یک نواختی دانهال ها میباشد. تکثیر غیرجنسی پسته میتواند به حل این مشکل کمک نماید. تکثیر غیرجنسی پسته به روشهای معمول فقط از طریق پیوند برای ارقام تجاری استفاده می شود، اما برای تکثیر پایه های مطلوب روش قلمه گیری بدلیل سخت ریشهدهی مشکل میباشد و کاربرد چندانی ندارد. استفاده از کشت بافت گیاهی و تولید مستقیم یا غیرمستقیم گیاه چه ازطریق کالوس زایی میتواند امکان تولید نهال های یکنواخت ژنتیکی را فراهم نماید. در این آزمایش اثر نوع و غلظت های مختلف هورمون های اکسین و همچنین اثر غلظت سیتوکنین BA بر میزان کالوس دهی برگ-های جوان حاصل از کشت درون شیشه پسته رقم بادامی زرند مورد بررسی قرار گرفت. سه نوع اکسین 2,4-D، NAAو IAA در غلظت های مختلف، به عنوان یک عامل و غلظت BA درسطوح صفر،1 و 2 میلیگرم بر لیتر به عنوان عامل دیگر استفاده گردید. نتایج نشان داد تیمارهایی که حاوی NAA غلظت های 1و 2 میلیگرم در لیتر یا 2,4-D با غلظت 0/5 و 1 میلیگرم در لیتر بودند، در حضور و عدم حضور BA کالوس دهی بالایی داشتند، بطوریکه در محیط حاوی NAA با غلظت 1 میلیگرم بر لیتر 100 درصد ریز نمونه ها تولید کالوس کردند. استفاده از IAA در حضور BA با غلظت 2 میلیگرم بر لیتر، 86/67 درصد کالوس دهی را موجب گریدید، ولی نبود BA موجب کاهش کالوس زایی شد بطوریکه در غلظت های 1 و 2 میلیگرم در لیتر IAA به ترتیب 20 و 40 درصد ریزنمونهها کالوسزایی داشتند. از نظر کیفیت کالوس، تیمارهای حاوی 2,4-D همگی کالوس های سفیدرنگ داشتند و تیمارهای حاوی NAA کالوس ها فشرده و بهرنگ سبز تیره بودند که در آنها احتمال جنین زایی و اندام زایی بیشتری وجود دارد. در برخی از تیمارها کالوس های تشکیل شده اندام زایی داشتند، بطوری که در تیمار حاوی 2 میلی گرم بر لیتر NAA و BA، 26/66 درصد شاخه زایی بهدست آمد.

Keywords:

اکسین , پسته , تکثیر غیرجنسی , کالوس