محسن عبدالهی - عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه لرستان خرم آباد

انقلاب در نارضایتی عمیق و گسترده ریشه دارد و نارضایتی معلول مجموعه ای از علل و عوامل درونی و بیرونی است. دسته ای از انقلاب بر اساس رهیافت جامعه شناختی و دسته ای دیگر مبتنی بر رهیافت تاریخی تبیین می شوند. دسته ی اول، که علل و عوامل کوتاه مدت یا اجتماعی می باشند، هنگام بروز انقلاب تکوین می یابند. اما دسته ی،که علل و عوامل دراز مدت یا تاریخی هستند، در گرو پژوهش در تحولات تاریخ معاصر می باشند. انقلاب اسلامی، در نارضایتی های گسترده ی تاریخ معاصر ریشه دارد و در این زمره، استبداد و استعمار دو عامل موثر می باشند. از مشخصه های استبداد، حکومت غیردموکراتیک، نبود جامعه ی مدنی، نا امنی یا عدم احساس امنیت و سرکوب باورهای دینی توسط حکام می باشد. در این وضعیت، استعمار، که تبعاتی مانند برقراری رابطه ی دیپلماتیک سلطه آمیز، مبادله ی ناعادلانه در کسب امتیازات و تصمیم گیری منهای مشارکت و فقدان حق اظهار نظر برای مردم و نخبگان دارد، ایجاد می شود. انقلاب هنگامی به وقوع می پیوندد که بسیاری از مردم، در بسیاری از مواقع، از بسیاری چیزها، بسیار ناراضی باشند.

نارضایتی، حکومت قاجاریه، استبداد، استعمار، انقلاب اسلامی ایران