رحمان رنجبر - گروه حقوق، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران
غلامحسین افراس - گروه حقوق، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران

توجه به حقوق کودک و موضوعاتی همچون اعلامیه حقوق بشر و کنفوانسیون حقوق کودک، از اموری است که طی چند سال گذشته، نظر بسیاری از رسانه های جمعی به ویژه ارباب جراید و مطبوعات را به خود جلب کرده است. حال آنکه دین مبین اسلام، قرن ها پیش درباره حقوق کودک سخن به میان آورده و تکالیف ویژه ای را در این باب برای پدر و مادر و اطرافیان کودک برشمرده است. بزرگان و پیشوایان دینی نیز در عمل و سفارش، اهتمام بالایی به این امر داشته اند. در این مقاله، سعی بر ان است که حقوق کودک در کنوانسیون حقوق بشر و اخلاق اسلامی بررسی شود. آن چه می توان در ابتدا بیان کرد این است که هردو نظام یعنی اخلاق اسلامی و کنوانسیون حقزوق بشر اصولی مشترک را دارا هستند و به همین دلیل برخی مکاتب؛ حق و حقوق را فطری می دانند. پس از بیان مسایل اخلاق اسلامی نسبت به کودک و حقوق کودک؛ به مسایل مربوط به حقوق بشر و اصول اخلاقی حقوق کودک در اعلامیه جهانی و کنوانسیون حقوق کودک می پزردازی. آنچه می توان گفت، مبنای اخلاق اسلامی و حقوق بشر؛ چهار اصل و ارزش اخلاقی یعنی کرامت انسانی، آزادی، عدالت و برابری است و تلاقی اخلاقی آنها بر حقوق کودک بر اصول مذکور استوار است. توجه اسلام به حقوق کودک؛ موشکافانه تر از حقوق بشر است و در هر زمینه ای نگاه خاص تر و غایت گرایانه ای نسبت به حقوق کودک دارد. نگاه اسلام به کودک نامشروع غایت گرایانه است و از آن جایی که اسلام معتقد است، خانواده خاستگاه اولیه اجتماعی بشر بوده است.

کودک، حقوق بشر، اخلاق اسلامی، کنوانسیون، خانواده