علیرضا دهقانی - گروه مهندسی مکانیک، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
محمدرضا خانی - گروه بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم پزشک
مهین محمدنیا - گروه بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم پزشک

جمع آوری و ذخیر هی آب باران برای مصارف مختلف از جمله مصارف شرب در ایران و بسیاری از جاهای دیگر مرسوم بوده است . شهرستان بیرجند با جمعیتی بالغ بر 249611 نفر و مساحت 20032 کیلومتر مربع جزء مناطق گرم و خشک و کویری ایران محسوب می شود. در تعدادی از روستاهای اطراف شهرستان استفاده از آب انبارها برای تهیه آب شیرین علیرغم داشتن آب لول ه کشی هنوز هم مرسوم است چون آب لوله کشی این مناطق اغلب شور میباشد. منبع تأمین آب این مخازن نزولات آسمانی و منجمله باران است لذا بررسی وضعیت کیفی و کمی آبِ این آ ب انبارها برای شناسایی منابع احتمالی آلودگی و ارائه راهکارهایی برای بهبود وضعیت این مخازن ضروری به نظر می رسد. برای انجام این تحقیق تعداد 12 نمونه آب برای آنالیز پارامترهای شیمیایی و 9 نمونه آب برای آنالیز میکروبی از آبانبارهای روستاهای چاه کوران، بصیران، کمرسبز، بیشه، هم تآباد و اکبریه طی دو مرحله در فروردین و خرداد سال 1388 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که پارامترهای شیمیایی شامل: کدورت، PH,EC سختی کل، سختی کلسیم، قلیاییت موقت، قلیاییت کل، کلرور، سولفات، کربنات، بیکربنات، نیتریت ، نیترات، فلوئور، کلسیم، منیزیم، سدیم، پتاسیم، آهن، منگنز آمونیاک و TDS در تمام این آ ب انبارها درمقایسه با استاندارد آب آشامیدنی در حد مطلوب می باشد. فقط غلظت بعضی پارامترها مثل آهن در 16 درصد نمونه ها بیشتر از حد مجاز است و غلظت فلوئور در تمام نمون هها از حد مطلوب کمتر است. از لحاظ پارامترهای میکروبی در 100 میلی لیتر از نمونه ها تعداد کلیفرم در مرحله احتمالی در 77 درصد و در مرحله تاییدی در 33 درصد نمونه ها بیشتر از حد مجاز بوده است و در 11 درصد نمونه ها هم کلیفرم مدفوعی مشاهده شده است . کیفیت آب این آ ب انبارها از لحاظ شیمیایی در وضعیت مطلوبی قرار دارد اما از لحاظ میکروبی نامساعد می باشد که با پاره ای تمهیدات می توان از لحاظ میکروبی نیز کیفیت آب این مخازن را بهبود بخشید.

آب انبار، بررسی کمی و کیفی، پارامترهای فیزیکی، شیمیایی و میکروبی