تبیین نقش روانشناسی محیط بر میزان دلبستگی به مکان در فضاهای عمومی؛ نمونه موردی باغ موزه ها

تامین نیاز انسان به ایجاد ارتباط با دیگران و در کنار جمع بودن مستلزم وجود فضاهای جمعی معین است و فضاهای عمومی همچون باغ موزه ها قابلیت های متنوعی در این زمینه دارند. لذا این فضاهای شهری که به عنوان بناهای عمومی معرفی شده اند می بایست علاوه بر دارابودن ویژگی های یک فضای عمومی مطلوب، بستر مناسبی را برای فعالیت های جمعی و اجتماعی فراهم آورند. چنین فضاهایی در صورت وجود، اغلب فاقد طراحی مناسب و از پیش تعیین شده بدین منظور هستند؛ همچنین فضاهای اجتماع پذیری که بستر مناسبی را برای فعالیت های جمعی و اجتماعی فراهم آورند، نیستند تا بتوانند علاوه بر حضور و مانایی افراد گوناگون در بنا، باعث ترغیب به ایجاد تعاملات اجتماعی در این مکان ها شوند. در پژوهش حاضر این مهم به روش توصیفی تحلیلی به تبیین روابطی بین کیفیت فضایی و مفاهیم اجتماعی از جمله اجتماع پذیری در معماری و طراحی شهری و به کارگیری آن ها به کمک علم روانشناسی محیط در طراحی باغ موزه هامی پردازد. نتایج پژوهش حاکی از وجود رابطه مستقیم بین میزان اجتماع پذیری و مولف های کالبدی و فعالیتی محیط ساخته شده است. این مولفه ها گاه به تنهایی و گاه در ترکیب با یکدیگر می توانند در کمیت و کیفیت اجتماع پذیری بناهای عمومی اثرگذار باشند که در این میان دلبستگی به مکان به عنوان یک مفهوم، رابطه و نقطه اتصال بین مردم و مکان هاست و مبنای نحوه ارتباط و تعامل عاطفی مثبت انسان با فضا است و به واسطه خصوصیات فردی، جمعی، فرهنگی و اجتماعی ایجاد می شود.

Keywords:

روانشناسی محیط , اجتماع پذیری , دلبستگی مکانی , موزه , باغ موزه