رضا علی محسنی - دانشیار گروه علوم اجتماعی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
فریبا عزیزی - دانشجوی دکترای تخصصی گروه علوم اجتماعی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

اسکان غیررسمی به سبب بازتولید فقر، گسترش آن، به مخاطره انداختن توسعه پایدار و تحمیل هزینه ای بیشتر برای محیط زیست در مقایسه با هزینه پیشگیری آنها، تهدیدی جدی برای پایداری و انسجام جامعه شهری بوده و نیازمند تدابیر ویژه ای برای ساماندهی وضعیت کنونی و جلوگیری از گسترش آنها در آینده است. آنچه مسلم است اسکان غیررسمی ویژگی جدایی ناپذیر زندگی کلان شهری در ایران است، لذا چاره جویی این مسیله به سیاست گذاری و اقداماتی، نه فقط در سطح محلی آن بلکه در سطح ملی نیز نیاز دارد. مسیر طی شده سکونتگاه های غیررسمی در مجموع روند تکاملی داشته و حاکی از توجه بیشتر به ابعاد اقتصادی- اجتماعی، تامین مسکن کم درآمدها، و سکونتگاه های غیررسمی در کشور ایران است. برای تدوین راهبردهای آینده در ایران نیز ضروری است تا با شناخت از تغییرات صورت گرفته در روند و رویکردها مواجهه با سکونتگاه های غیررسمی در استفاده از نمونه های موفق همراه با بومی سازی این موفقیت ها، متناسب با بافت فرهنگی، اجتماعی، و جمعیتی و همچنین به بهره گیری از تجربیات داخلی و فرصت های موجود نسبت به ساماندهی این سکونتگاه های غیررسمی کشور عزیزمان ایران بصورت پایدار و کم هزینه اقدامات لازم صورت پذیرد. هدف از تحقیق حاضر بررسی شیوه های برخورد با سکونتگاه های غیر رسمی و ارایه رویکردهای مواجه با آن در ایران می باشد. لذا در این تحقیق سعی بر آن است، پس از بررسی تجارب داخلی و نتایج آن، راهکارهای قابل اجرا در عمل، جهت ساماندهی این گونه سکونتگاه ها را بیان می کند. در پژوهش حاضر از روش مطالعات کتابخانه ای بصورت مروری استفاده و نتایج به صورت واقع انگاری بیان شد. نتایج یافته های پژوهش حاضر در ارتباط با رویکردهای مواجهه با سکونتگاه های غیررسمی در ایران با نتایج یافته های تحقیقات مرتبط انجام شده همسو می باشد. نتیجه پژوهش حاضر نشان داد که شیوه های برخورد با سکونتگاه های غیررسمی در ایران ضعیف می باشد و اسکان غیر رسمی در شهرهای ایران روز به روز افزایش می یابد در نتیجه این روند در حاشیه نشینی باعث بروز مشکلات زیادی در جامعه می گردد از جمله فقر و فساد در جامعه بیشتر می گردد.

اسکان غیررسمی، مداخله، ساماندهی، توانمندسازی