علی موسوی - گروه مدیریت بازرگانی، واحد بین المللی خرمشهر– خلیح فارس، دانشگاه آزاد اسلامی ،خرمشهر ، ایران
محمد ناظمی - گروه مدیریت بازرگانی، واحد بین المللی خرمشهر– خلیح فارس، دانشگاه آزاد اسلامی ،خرمشهر ، ایران
فریدون امیدی - استادیار گروه مدیریت بازرگانی، واحد ببن المللی خرمشهر- خلیج فارس، دانشگاه آزاد اسلامی،خرمشهر، ایران

فروش نفت و موادنفتی و درآمدهای حاصل ازآن همواره دستخوش تغییر و ناپایداری بوده است. لذا به دلیل تکیه اقتصادایران به درآمدهای حاصلاز فروش نفت خام و محدودبودن ذخایرنفتی و به منظور کاهش وابستگی اقتصاد ایران به صادراتنفت خام، جهت گیری سیاست های صادراتی باید به سمت صدور کالاهای غیرنفتی تغییر جهت دهد. هدف تحقیق حاضر،بررسی مشکلات، موانع و چالش ها و راهکارهای توسعه صادرات غیرنفتی استان خوزستان به کشور عراق بانگاه ویژه به منطقهآزاد اروند با رویکرد مدلسازی معادلات ساختاری (SEM) است. جامعه آماری پژوهش حاضر، کلیه صادرکنندگان درامر صادرات غیرنفتی منطقه آزاد اروند هستند که تعداد آنها 200 نفر می باشد. محقق با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی-ساده تعداد 150 پرسشنامه را توزیع کرد که از این تعداد، 132 پرسشنامه نیز جمع آوری شد. اطلاعات به دست آمده بااستفاده از تکنیک آماری میانگین یک جامعه و آزمون t و با بکارگیری نرم افزار SPSS و لیزرل تجزیه و تحلیل شده است. نتایج نشان داد که 8 فرضیه شناخت ناکافی از بازار عراق، مشکلات ساختاری مربوط به حمل و نقل، مشکلات بوروکراسیدولتی، ضعف کیفیت محصولات، مشکلات قیمت گذاری، موانع انسانی، ضعف بسته بندی و مشکلات آموزش و تشویقصادرکنندگان که همگی به عنوان موانع مهم صادراتی درمنطقه آزاد اروند شناسایی شده بودند مورد تایید قرار گرفتند. ازمیان عوامل مذکور، شناخت ناکافی از بازار عراق، بیشترین اهمیت و مشکلات آموزش و تشویق صادرکنندگان، کمتریناهمیت را داشتند.

صادرات، موانع صادرات، شناخت بازار، کیفیت محصولات، قیمت گذاری، منطقه آزاد اروند