قاسم خدادادی - دکتری فلسفه تعلیم و تربیت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک
جواد شیرکرمی - دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک

این مقاله با هدف تبیین دیدگاه مکتب پستمدرنیسم در ساحت دلالتهای تربیتی انجام گرفته است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده، و جامعه پژوهش را کلیه اسناد منتشر شده در مورد پست مدرنیسم با تاکید بر دیدگاه های هورکهایمر و هابرماس تشکیل داد. نمونه گیری به صورت هدفمند، گزینشی و تا حد اشباع انجام گرفته است. روش تجزیه و تحلیل داده ها در قالب فعالیتهایی از قبیل تلخیص داده ها، عرضه داده ها، نتیجه گیری و تایید این داده ها با توجه به تطبیق آنها با نتایج پیشینه پژوهشهای صورت گرفته داخلی و خارجی صورت گرفته است. هورکهایمر در اهداف تربیتی خود به رشد و شکوفایی فراگیران، برابری در روابط قدرت تاکید داشته ولی هابرماس بر گفتار آرمانی تربیتی و رشد اخلاق گفتمانی تاکید نمود. هورکهایمر از نظر اصول تربیتی، به تربیت انسان اجتماعی و از نظر روشهای تربیتی، به هویت زیبایی شناسی و عاطفی و نیز فعالیتهای گروهی توصیه نموده است. اما هابرماس در اصول، به بین الاذهانی بودن معرفت و ترویج گفتار و در روش، به بهبود روابط انسانی و یادگیری مشارکت محور می پرداخت. در عین حال، هر دو متفکر در اهداف به تربیت انسان فعال و تربیت شهروند مطلوب و در روش تدریس، هر دو بحث و گفتگو را پیشنهاد داده بودند. همچنین در مورد نقش معلم، هر دو به ابزار عقلانیت و ارتباط موثر با فراگیران توصیه نموده بودند.

پست مدرنیسم، دلالتهای تریبتی، تعلیم و تربیت