ماندانا گودرزی - استادیار گروه علوم تربیتی دانشگاه پیام نور، ایران
حمید جدیدی - دانشجوی کارشناسی ارشد تاریخ و فلسفه آموزش و پرورش دانشگاه پیام نور

تحقیق حاضر سعی دارد به بررسی مقایسه ی تاثیر مداخله ی الگوی سبک زندگی علوی با درمان شناختی رفتاری بر اضطراب و افسردگی دانشجویان پرداخته شود؛ تحقیق حاضر بصورت کمی کیفی و دارای دو جامعه آماری می باشد در مرحله اول در بخش کیفی، جامعه ی آماری شامل همه ی منابع در برگیرنده ی تاریخ زندگی و سیره ی علوی ( رفتار، گفتار، پوشش، باور، نگرش، علاقه و اعتقادات ) و نهج البلاغه و شروح آناست. که بر اساس نظر کارشناسان، کتاب های نهج البلاغه ی سید رضی ( 406-359 ه.ق) با 239 خطبه، 79 نامه و عهدنامه و 480 جمله کوتاه - (کلمات قصار)، غرر الحکم و دررالکلم (آ. آمدی)، امام علی بن ابیطالب (عبدالفتاح عبدالمقصود)، مفاتیح الحیات (آ. جوادی آملی ) و نصایح (آ. مشکینی) به دلیل جامعیت بیشتر انتخاب و بررسی شدند و در مرحله دوم جهت بررسی بخش کمی، جامعه ی پژوهش همه ی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان (اصفهان) در سال تحصیلی 97-96 بودند. که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای به شرح زیر انتخاب شدند: ابتدا از میان همه ی کلاس های تشکیل شده در سال تحصیلی 96-95 در هر پردیس ( فاطمه زهرا و باهنر) 4 کلاس به صورت تصادفی ساده و در مجموع 8 کلاس برای اجرای اولیه ی آزمون اضطراب و افسردگی انتخاب شدند. در ادامه به شیوه هدفمند برای اجرای مداخله مبتنی بر سبک زندگی علوی، بر اساس نمرات اضطراب و افسردگی، 90 آزمودنی ( 45 نفر دختر و 45 نفر پسر) انتخاب شدند و در مرحله سوم آزمودنی ها بطور تصادفی به گروه های پژوهشی گمارده شدند. ابزار اندازه گیری مورد نظر در تحقیق مذکور پرسشنامه می باشد، که برای اندازه گیری اضطراب و افسردگی از مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس لاویبوند و لاویبوند ( 1995 ) استفاده شد. فرم کوتاه این مقیاس 21 سوالی است و هر 7 عبارت یک عامل یا سازه فوق را اندازه گیری می کند. سوالات درطیف لیکرت (دارای 0 تا 3 نمره) است و آزمودنی باید شدت و فراوانی نشانه ی هر ماده را در طول هفته گذشته علامت بزند.لاویبوند و لاویبوند (1995) نشان دادند که اعتبار بازآزمایی برای مقیاس های فرعی به ترتیب 0/71 برای افسردگی، 0/81 برای استرس و 0/79 برای اضطراب به دست آمد. در یک نتیجه گیری کلی می توان گفت دو فرضیه ی این پژوهش تایید شده و در راستای نتایج پژوهش های متعدد پیش گفته و موید آنهاست ولی استفاده از اصلاح سبک زندگی یا درمان شناختی رفتاری برای بهبود اضطراب و افسردگی یکسان است و می تواند علاوه بر درمان طیف وسیعی از نشانه ها و اختلالات روانی و عاطفی، به بهبود خلق و رفتار و در مجموع بهبود اضطراب و افسردگی هم هی افراد جامعه بویژه دانشجویان بیانجامد.

سبک زندگی اسلامی، درمان شناختی رفتاری، اضطراب و افسردگی، نهج البلاغه