امید حسین زاده - نویسنده مسیول، استادیار، گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه
سیدسجاد خضری داشکسن - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد، گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه
سعیده خیاطی نژاد آقگنبد - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد، گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه

حدود 70 درصد از منابع آب تجدیدپذیر حوضه دریاچه ارومیه توسط بخش های مختلف به مصرف می رسد که بخشکشاورزی بیش از 60 درصد از کل منابع آب تجدیدپذیر حوضه و حدود 90 درصد از مصرف آب در این حوضه را به خودتخصیص داده است. برای رعایت اصول و مبانی توسعه پایدار لازم است که با استفاده از منابع آب، پایداری و تداوم بلندمدت آن مدنظر قرار گیرد. توسعه بخش کشاورزی در سطح حوضه دریاچه ارومیه به عنوان مهمترین عامل اضافه برداشت(برداشت بیش از حد مجاز ) از منابع آب تجدیدپذیر این حوضه مطرح شده است. بنابراین کاهش زیانهای مورد انتظارضروری به نظر میرسد. تحقیق حاضر نیز با هدف شناسایی معیشتهای جایگزین کشاورزی در جهت احیای دریاچهارومیه، بدنبال بررسی معیشتهای جایگزین و معرفی آنها برای کشاورزان منطقه با هدف جلوگیری از اضافه برداشتمنابع آب زیرزمینی میپردازد. در ابتدا پرسشنامهای با هدف تعیین گزینههای جایگزین تهیه شد. با استفاده از طیفارزشگذاری لیکرت اولویتبندی انجام شد. روایی و پایایی پرسشنامههای مذکور توسط اساتید صاحب نظر مورد تاییدانجام شد و اولویتبندی قرار گرفت. پس از جمعآوری و تکمیل پرسشنامهها، تجزیه و تحلیل دادهها در نرم افزارspssانجام شد. نتایج اولویتبندی معیشتهای جایگزین برای کشاورزی پرمصرف آب با هدف احیای دریاچه ارومیه نشان دادکه از بین معیشتهای جایگزین تایید شده، کشت محصولات کشاورزی به روشگلخانهای رتبه اول را به خود اختصاصداده است. همچنین پرورش کرم ابریشم دارای کمترین رتبه در بین معیشتهای جایگزین بود.

معیشت، دریاچه ارومیه، کشاورزی، تجدیدپذیر