محمدعلی فیروزی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید چمران اهواز
حجت ندری - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید چمران اهواز
زینب ندری - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید چمران اهواز

خلیج فارس به عنوان یک حوزه نیمه بسته از دیر باز تاکنون و از جنبه های گوناگون تحت تأثیر سیاست وعوامل تأثیرگذار گوناگون دارای اهمیت بوده است. استعدادهای ژئوپولتیک، ژئواکونومیک، ژئواستراتژیک، ژئوکالچری، و ژئوتوریسم در ارتباطی تنگاتنگ موجبات برتری و کانون توجه قرارگرفتن این منطقه برای سایر نقاط و مهمتر از همه کشورهای قطب دنیا و منطقه را فراهم آورده است. از لحاظ ژئوپولتیک وجود دولتهایی با سیاست های خاص خودوحضور دولتهای فرامنطقه ای؛ از لحاظ ژئواکونومیک، وجود منابع طبیعی نفت وگاز، آبزیان و مروارید؛ از لحاظ ژئواستراتژیک گلوگاه ونقطه ثقل قرارگرفتن برسر راه اروپا، شبه قاره هند و آسیای مرکزی؛ از بعد ژئوکالچری خاستگاه و ملل واقوام کهن تاریخی، وجود فرهنگ ها و مذاهب، اقوام و حتی ادیان متفاوت و مشترک و از لحاظ ژئوتوریسم، وجود مناطق بکر طبیعی براهمیت این منطقه افزوده است. به عنوان مثال وجود فرهنگ ها و دین وزبانهای مختلف نه تنها موجب غنی تر شدن فرهنگ شده بلکه اشتراکات آنها موجبات وحدت را فراهم آورده اند. به علاوه این استعدادها چنانچه در جای خود مورد توجه قرارگیرند، به صورت مجزا می توانند به عنوان یک استعداد گردشگری و توریسمی واقع شوند. امروزه در سطح منطقه ای و بین المللی عواملی همچون: اختلافات ارضی و مرزی ریشه دار ناشی از عوامل گذشته، جنگ های منطقه ای دامنه دار از قبیل جنگ خلیج فارس، مسأله اسرائیل، ظهور گروه های تروریستی، گروه بندی های منطقه ای در بعد منطقه ای ومبارزه با ظهور تفکر جدید اسلام و دنبال کردن پروژه اسلام ستیزی، نفوذ تفکرات و ایدئولوژی های بین المللی و حضور قدرت های فرامنطقه ای، گسترش ناتو به شرق و... از بعد بین المللی موجبات نا امنی در این منطقه را فراهم آورده اند. دراین مقاله سعی شده به بررسی و تجزیه و تحلیل این عوامل به دو صورت منطقه ای و بین المللی بر مقوله امنیت منطقه پرداخته شود.

خلیج فارس، امنیت، اید ئولوژی اسلامی، تروریسم و توریسم